=Paper=
{{Paper
|id=Vol-2045/Bilisim_paper_12
|storemode=property
|title= Bireylerin Yesil Bilisim Tercihlerinde Bilisim Teknolojilerinden Yararlanma Duzeyleri ( Levels of Utilizing Information Technologies in Individuals' Preferences for Green Computing)
|pdfUrl=https://ceur-ws.org/Vol-2045/19_Bilisim_2017_paper_12.pdf
|volume=Vol-2045
|authors=Selcuk Kilic,Merve Bozkurt,Ertugrul Senbas
}}
== Bireylerin Yesil Bilisim Tercihlerinde Bilisim Teknolojilerinden Yararlanma Duzeyleri ( Levels of Utilizing Information Technologies in Individuals' Preferences for Green Computing)==
https://ceur-ws.org/Vol-2045/19_Bilisim_2017_paper_12.pdf
BİREYLERİN YEŞİL BİLİŞİM TERCİHLERİNDE BİLİŞİM
TEKNOLOJİLERİNDEN YARARLANMA DÜZEYLERİ
Yrd. Doç. Dr. Selçuk KILIÇ Merve BOZKURT Ertuğrul ŞENBAŞ
Aksaray Üniversitesi Aksaray Üniversitesi Azerbaycan Teknik Üniversitesi
selcukkilic@aksaray.edu.tr bzkrtmrvee@gmail.com ersenbas@gmail.com
information was analyzed using the IBM SPSS Statistics
ÖZET
Teknolojik gelişmenin sonuçlarından olan elektronik program. There is a significant relationship between
ürünlerin üretilmesi ve son nihai tüketiciye uluşmasına students' gender, mobile device, department, age and
kadar geçen her evre çevresel sorunları da beraberinde overall achievement average and level of information
getirmektedir. Elektronik ürün kullanıcılarının bu technology utilization. There is a meaningful relationship
ürünleri yanlış kullanmaları sonucu, çevrede oluşan between students having mobile devices, department and
olumsuz durum yeşil bilgi teknolojilerinin (Yeşil BT- overall achievement averages and green information
Green IT) öneminin artmasını sağlamıştır. Bu bağlamda, perceptions. There is a meaningful relationship between
bu çalışma ile üniversite öğrencilerinin demografik students having mobile devices, department and overall
özelliklerine göre bilişim teknolojilerinden yararlanma achievement averages and green information
düzeyleri ve yeşil bilişim algıları arasında anlamlı perceptions. In addition, there is a meaningful
farklılık olup olmadığını ortaya koymak amaçlanmıştır. relationship between the level of utilization of
Araştırma kapsamında Aksaray Üniversitesi İktisadi ve information technologies by students and the perceptions
İdari Bilimler Fakültesi’nde eğitim gören 300 öğrenciye of green information.
2017 güz eğitim ve öğretim döneminde anket
Keywords
uygulanmıştır. Elde dilen bilgiler IBM SPSS Statistics
IT; Green IT; İnformation Technologies
programı ile analiz edilmiştir. Öğrencilerin cinsiyeti,
mobil cihaza sahip olması, bölümü, yaş ve genel başarı
GİRİŞ
ortalaması ile bilgi teknolojilerinden yararlanma düzeyi
Çevre sorunları yaşadığımız dünyayı yaşanmaz bir hale
arasında anlamlı ilişki vardır. Öğrencilerin mobil cihaza
getiriyor ve sağlıksız yetişen nesillere sebep oluyor.
sahip olması, bölümü ve genel başarı ortalaması ile yeşil
Teknolojik gelişmelerde yaşanan hızlı değişimler insan
bilişim algıları arasında anlamlı ilişki var. Ayrıca
hayatını kolaylaştırmakla birlikte zorluklarla da karşı
öğrencilerin bilgi teknolojilerinden yararlanma düzeyi ile
karşıya getirmektedir. Kullanılan teknolojik ürünlerin
yeşil bilişim algıları arsında anlamlı ilişki vardır.
üretim safhalarında kullanılan maddeler, tekrarlanan
fabrikasyon işlemler, dağıtım ve son tüketiciye
Anahtar Kelimeler
geldiğinde onun bilinçsiz kullanımı ile çevreye verilen
Bilişim; Yeşil Bilişim; Bilişim Teknolojileri
zarar artmaktadır. Bu zararın en aza indirilmesinde
bilişim teknolojilerinden faydalanma ve yeşil bilişim
Abstract
The production of electronic products from the results of kavramının bireylere kazandırılması önemlidir.
technological development, and every stage of the
Yeşil Bilişim; Kavram ve Kapsamı
process up to the final consumer recruitment brings with
Teknolojinin ve bilginin beraberce harmanlanmasıyla
it environmental problems. The end result of misuse of
ürettiği sonuçlar karşımıza bilişim kavramını çıkartır.
these products by electronic users is that the adverse
İnternetin ağı sayesinde veriler elektronik ortamda
situation in the environment has increased the
işlenerek istenilen bilgilerin elde edilmesine yardımcı
importance of green information technologies (Green
olmaktadır. Her geçen gün hızla gelişen bilişim dünyası
IT). In this context, this study aimed to determine
önem ve değerini aynı ölçüde korumaktadır. Birçok
whether there is a significant difference between the
problemin çözümüne yardımcı olmakla kalmamış insan
levels of utilization of information technology and the
hayatına girdiği günden itibaren yaşamını sürdürürken
perceptions of green information according to the
ona kolaylık sağlamıştır.
demographic characteristics of university students.
Within the scope of the research, a questionnaire was Yeşil düşünce, endüstriyel üretim ve tüketimin baş
applied to 300 students who were educated at the Faculty dondurucu bir hıza ulaştığı İkinci Dünya Savaşı sonrası
of Economics and Administrative Sciences of Aksaray dönemin ürünüdür. Geçmişi yarım yüzyıldan da eski
University in the autumn semester of 2017. The resulting
olmayan yeşil düşünce, fosil yakıtların üssel olarak artan 3- Öğrencilerin algılarına göre bilgi teknolojilerinden
bir hızda kullanılması sayesinde gerçekleşen ekonomik yararlanma düzeyi ve yeşil bilişim arasında anlamlı ilişki
büyüme, kentleşme ve tüketim kültürünün yarattığı var mıdır?
küresel ekolojik krize bir cevap olarak ortaya çıkmıştır
[1]. Yeşil düşünce kapsamında yeşil pazarlama, yeşil YÖNTEM
üretim, yeşil yönetim, yeşil bilişim gibi kavramlar da Her bireyin kendine ait yanında taşıdığı teknolojik aletler
literatürde son yıllarda üzerinde durulan kavramlardır. (telefon, laptop, tablet) olduğu varsayılarak anketler
elektronik ortamda online olarak doldurulmuştur. Bu
Yeşil bilişim çerçevesi çevresel süreçlerin etkileriyle araştırma, 2016-2017 eğitim-öğretim yılında bahar
daha önce üretilmiş olan ürün ve hizmetleri, performans döneminde Aksaray Üniversitesi, İktisadi ve İdari
açısından iyileştirme sağlanarak sosyal ve ekonomik Bilimler Fakültesi’sin de eğitim gören Yönetim Bilişim
hayatın genelini kapsayarak bu süreçte oluşturulan Sistemleri, Maliye ile Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi
faaliyetler sonucu ortaya çıkan zararların minimum bölümü öğrencilerinin anket sorularına verdikleri
düzeye indirilerek oluşturulan çevreye duyarlı bilgi ve cevaplarla ve veri toplama aracı olarak kullanılan
bilişim teknolojileri çözümlerini içermektedir [2]. Genel ölçeklerle sınırlıdır. Bu çalışmanın amacına ulaşabilmesi
olarak bakıldığında yeşil bilişim; her geçen gün tükenen için nicel araştırma tekniklerinden olan genel tarama
kaynaklar ve artan nüfus oranlarıyla geleceğimiz biraz modeli kullanılmıştır. Genel tarama modelleri çok sayıda
daha tehlike altına giriyor. Aynı işi daha az enerji ve elemandan oluşan bir evrende, evren hakkında genel bir
çevreye duyarlı maddeler kullanarak maliyet kazancı yargıya varmak amacı ile evrenin tüm ya da ondan
sağlayarak yapacak bilgi ve iletişim teknolojileri alınacak bir grup, örnek ya da örneklem üzerinde yapılan
çözümleridir. tarama düzenlemeleridir [3]. Bu çalışmada genel tarama
Bireylerin bilgisayar kullanım ölçütlerini belli bir modellerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Bu
düzeyin üzerinde arttırılması ile yeşil bilişim doğrultuda demografik özelliklerin Bilişim
tercihlerinde çevreye duyarlı bilişim teknolojileri Teknolojilerinden Yararlanma ve Yeşil Bilişim
kullanılması sağlanabilir. İnsanların bilgi değişkenler ile arasındaki ilişki analizleri yapılmıştır. Bu
teknolojilerinden faydalanma düzeyi yükseldikçe, yeni çalışmada seçkisiz olmayan örneklem yöntemlerinden
alan açımları, ulaşım imkânları, ve fiziki iş yerinde olan basit seçkisiz örnekleme (simple random sampling)
bulunularak yapılacak bir çok işlemin elektronik ortama yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın yapıldığı evrenin
dökülerek yapılması ile yeşil bilişim kullanımını büyük büyüklüğü nedeniyle basit seçkisiz yöntem ile seçilen
ölçüde tetiklemiş oluruz. Yaşanan bu gelişmeler birçok Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler
kurum ve kuruluşta uygulanmasıyla bilişim Fakültesi’nde okuyan öğrenci 300 yansız seçim temsil
teknolojilerinin çevreye verdiği zararlı etmenlerin edicilik oranları da göz önünde bulundurularak örneklem
bilgisayar kullanım dereceleri ölçüsünde azaltılabilir grubunu oluşturmuştur. Örneklem grubu evrenin
olduğu düşünülebilir. yaklaşık 3645 ini temsil etmektedir.
Demografik bilgilere dayalı olarak araştırmaya katılan
Öncelikle insanların bilgisayardan yararlanma 300 öğrencinin istatistiki bilgileri Tablo 1’de görüldüğü
düzeylerinin belirlenmesi ve daha sonra bilgi düzeyinin gibi cinsiyet, yaş, sınıf, genel not ortalaması durumları
düşük olduğu alanlarda iyileştirme yapılarak yeşil bilişim ve mobil cihaza sahip olma durumları yüzdelik olarak
algısını oluşturulmaya çalışılmalıdır. Böylelikle bilişim verilmiştir.
ürünlerinden kaynaklanan zararlı sonuçlar yeşil bilişimin
yaratmış olduğu algı ile azalmasına etki edeceği Tablo 1: Araştırmaya katılan öğrencilere ait demografik
düşünülmektedir. Bilgi teknolojilerinden yararlanma bilgilere göre frekans ve yüzde dağılımı
düzeyi arttıkça yeşil bilişim algısının da doğru orantılı Değişken Düzey %
olarak artacağı düşünülmektedir.
Erkek 130 43,3
Araştırmanın Amacı Cinsiyet Kadın 170 56,7
Bireylerin demografik özellikleri bakımından yeşil
Toplam 300 100
bilişim algıları ve bilişim teknolojilerinden faydalanma
düzeleri arasında anlamlı farklılık olup olmadığını ortaya 18-19 42 14
koymak amaçlanmıştır. 20-21 98 32,7
Bu doğrultuda aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır: Yaş 22-23 110 36,7
1-Öğrencilerin cinsiyet, yaş, sınıf, bölüm, başarı notu ve 24 yaş üstü 50 16,7
mobil cihazlara sahip olma durumuna göre bilgi Toplam 300 100
teknolojilerinden yararlanma düzeyleri genel ortalaması 1. sınıf 73 24,3
ve alt boyutları arasında anlamlı farklılık göstermekte 2. sınıf 92 30,7
midir?
Sınıf 3. sınıf 56 18,7
2- Öğrencilerin cinsiyet, yaş, sınıf, bölüm, başarı notu ve 4. sınıf 79 26,3
mobil cihazlara sahip olma durumuna göre yeşil bilişim 300
Toplam 100
algı düzeyleri genel ortalaması ve alt boytları arasında
anlamlı farklılık var mıdır? GNO 2.00- 2.50 118 39,3
2.51-3.00 94 31,3 Yeşil Bilişim ölçeğinde toplam 15 madde yer almaktadır.
3.01-3.50 68 22,7 Ölçeği oluşturan maddeler beş boyutu ölçmektedir. Bu
3.51-4.00 20 6,7 ölçeğin doğrulayıcı faktör analizine göre Ki-kare (χ2)
değeri ve istatistiki anlamlılık düzeyi, 73 serbestlik
Toplam 300 100
derecesinde 260,07 (p= .000) olarak hesaplanmıştır. 1-5
Var 263 87,7 aralığında olması önerilen düzeltilmiş Ki-kare (χ2)
Bilgisayara
Yok 37 12,3 değeri bu ölçek için, 3,563 çıkmıştır. Uyum iyiliği
Sahip Olma
Toplam 300 100 indeksi (GFI=.902) değeri, önerilen “≥.90”a çok yakın
Araştırmanın veri kaynağını bilgi teknolojilerinden çıkmıştır. Düzeltilmiş uyum iyiliği indeksi (AGFI=.839)
yararlanma ve yeşil bilişimin konu edildiği yerli ve değeri kabul edilebilir (AGFI≥.85) düzeydedir. Tahminin
yabancı bilimsel çalışmalar oluşturmaktadır. Araştırma hata kareleri ortalama karekökü RMSEA değeri (.073)
kapsamında ilgili literatür taraması yapılırken “bilgi kabul edilebilir “<.05” değerinden düşük, Tucker Levis
teknolojileri, yeşil bilişim, green it, information İndeks TLI (.954) değeri önerilen “≥.95” değerinden
technologies, bilişim, informatic” anahtar kelimeler büyük, artan uyum indeksi IFI (.955) değeri önerilen
olarak kullanılmıştır. “≥.95” değerinden yüksek, karşılaştırmalı uyum indeksi
CFI değeri (.954) önerilen “≥.95” değerinden yüksek
Araştırmada kullanılan ölçek (anket) üç bölümden çıkmıştır.
oluşmaktadır. Birinci bölümde katılımcıların betimsel
değişkenleri ile ilgili cinsiyet, yaş, bölüm, sınıf, genel Bu değerlere göre her iki ölçeğin güvenirlik ve geçerliği
başarı ortalaması, mobil cihaza sahip olma durumu sağlanmıştır.
değişkenlerini içeren 6 soru yer almaktadır. İkinci Çalışmanın tamamında ve verilerin analizi sürecinde
bölümde 15 madde ve 5 boyuttan oluşan yeşil bilişim IBM SPSS Statistics 22 programları kullanılmıştır.
ölçeği, üçüncü bölümde 18 madde ve 5 boyuttan oluşan Araştırmanın demografik değişkenlere göre; Bilişim
bilişim teknolojilerinden yararlanma ölçeği Teknolojilerinden Yararlanma ve Yeşil Bilişim düzeyleri
bulunmaktadır. Bu çalışmada beşli Likert tipi tutum ölçer arasında anlamlı farklılıkların varlığını ölçmek amacıyla
kullanılmıştır. Maddelere katılma düzeyleri bilişim tek değişkenli varyans analizi (Anova) ve bağımsız
teknolojilerinden yararlanma ölçme aracında “Hiçbir örneklem t-testinden yararlanılmıştır.
zaman”, “Bazen”, “Sık”, “Çok sık” ve “Her zaman”;
yeşil bilişim ölçme aracında ise “hiç katılmıyorum”, BULGULAR
“katılmıyorum”, “kararsızım”, “katılıyorum” ve Araştırmanın Birinci Alt Problemine İlişkin Bulgular ve
“tamamen katılıyorum” şeklinde derecelendirilmiştir. Yorumlar:
Bu çalışmada, öğrencilerin bilişim teknolojilerinden İlişkisiz örneklemler için T-Testi, iki ilişkisiz örneklem
yararlanma düzeylerini ölçmek için Özmusul [4] ortalamaları arasındaki farkın manidar olup olmadığını
tarafından geliştirilen ölçek kullanılmıştır. Yeşil bilişim test etmek amacıyla kullanılır [6]. Tablo 4’de
algılarını ölçmek için ise de Daştan ve Gürler [5] öğrencilerin bilgi teknolojilerinden yararlanma düzeyi ve
tarafından geliştirilen ölçek kullanılmıştır. Bilişim alt boyutlarının, cinsiyet ve mobil cihaza sahip olma
teknolojilerinden yararlanma ölçeğinde toplam 18 madde duruma göre anlamlı farklılık durumları incelenmiştir.
yer almaktadır. Ölçeği oluşturan maddeler beş boyutu
ölçmektedir. Cinsiyet değişkenine göre, öğrencilerin bilgi
teknolojilerinden yararlanama düzeyi arasında anlamlı
Bilişim teknolojilerinden yararlanma ölçeğinin bu farklılık bulunmuştur (p<.05). Erkek öğrencilerin bilgi
araştırmaya uygunluğunu belirlemek için doğrulayıcı
faktör analizi yapılmıştır. Doğrulayıcı faktör analizine teknolojilerinden yararlanma düzeyi ( =3,93) kadın
göre Ki-kare (χ2) değeri ve istatistiki anlamlılık düzeyi, öğrencilere ( =3,68) göre daha yüksek çıkmıştır. Bunun
112 serbestlik derecesinde 315,986 (p= .000) olarak yanı sıra Bilgi teknolojilerinden yararlanma değişkeninin
hesaplanmıştır. 1-5 aralığında olması önerilen alt boyutlarında iletişim (p<.05) ve kendini ifade etme
düzeltilmiş Ki-kare (χ2) değeri bu ölçekiçin, 2.821 (p<.005) de cinsiyete göre anlamlı farklılık
çıkmıştır. Bu, 3’ten küçük bir değer olduğundan, göstermektedir. Erkek öğrencilerin ( =4,16) iletişim
ölçeğinin iyi düzeyde uyum gösterdiği söylenebilir. amacıyla bilgisayar teknolojilerinden yararlanma düzeyi
Uyum iyiliği indeksi (GFI=.899) değeri, önerilen “≥.90”
açok yakın çıkmıştır. Düzeltilmiş uyum iyiliği indeksi kadın öğrencilere ( =3,88) göre daha yüksektir. Ayrıca
(AGFI=.866) değeri kabul edilebilir (AGFI≥.85) erkek öğrencilerin ( =3,84) kendilerini ifade etmek için
düzeydedir. Tahminin hata kareleri ortalama karekökü bilgi teknolojilerinden yararlanma düzeyi kadın
RMSEA değeri (.078) kabul edilebilir “<.05” değerinden
düşük, Tucker Levis İndeks TLI (.967) değeri önerilen öğrencilere ( =3,41) göre daha fazla olduğu
“≥.95” değerinden büyük, artan uyum indeksi IFI (.976) görülmüştür. Ancak diğer alt boyutlardan bilgi edinme,
değeri önerilen “≥.95” değerinden yüksek, karşılaştırmalı araştırma-inceleme ve oyun-eğlence alt boyutlarında
uyum indeksi CFI değeri (.976) önerilen “≥.95” anlamlı farklılığa rastlanılmamıştır (p>05).
değerinden yüksek çıkmıştır.
Öğrencilerin sahip oldukları mobil cihaz durumuna göre, yüksek düzeyde çıkmıştır. Bununla birlikte maliye
bilgi teknolojilerinden yararlanama düzeyi arasında bölümü öğrencilerinin de tüm alt boyutlarla birlikte bilgi
anlamlı farklılık bulunmuştur (p<.001). Bilgisayarı olan teknolojilerinden yararlanma düzeyi siyaset bilimler ve
öğrencilerin bilgi teknolojilerinden yararlanma düzeyi kamu yönetimi bölüm öğrencilerine göre daha yüksektir.
( =3,86) kadın öğrencilere ( =3,32) göre daha yüksek (1) Bilgi edinme: Sınıfı “1.sınıf” öğrenci grubu ile
çıkmıştır. Bunun yanı sıra bilgi teknolojilerinden “3.sınıf” (p<,005) ve “4.sınıf” (p<.05) grubu arasında “3
yararlanma değişkeninin alt boyutlarında bilgi edinme ve 4. sınıf” grupları lehine istatistiksel olarak anlamlı bir
(p<.001), araştırma-inceleme (p<0.05), iletişim (p<0.5),
farklılık saptanmıştır. Bu durum, “1.sınıf” ( =3,52)
oyun eğlence (p<0.001) ve kendini ifade etme (p<.05)
öğrencilerinbilgi edinme sürecinde bilgi
düzeyleri ile bilgisayara sahip olma durumları arasındaki
farklılık anlamlı bulunuştur. Genel olarak bilgisayara teknolojilerinden yararlanma düzeyi “3.sınıf” ( =4,04)
sahip olan öğrencilerin olmayanlara göre bilgi ve “4.sınıf” ( =4,16) grubundaki öğrencilere göre daha
teknolojilerinden yararlanma düzeylerinin daha yüksek düşük düzeyde olduğunu göstermektedir.
olduğu saptanmıştır.
(2) Araştırma-İnceleme: Sınıfı “1.sınıf” öğrenci grubu ile
Öğrencilerin bilgi teknolojilerinden yaralanma “4.sınıf” (p<,05) grubu arasında “4.sınıf” grubu lehine
düzeyinin, yaş, cinsiyet, bölüm, sınıf ve genel başarı istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmıştır. Bu
ortalamasına göre hangi alt gruplar arasında durum, “1.sınıf” ( =3,86) öğrencilerin araştırma-
farklılaştığını belirlemek üzere tek yönlü varyans analizi
inceleme alt boyutunun düzeyi “4.sınıf” ( =4,29)
(ANOVA) sonrası Post Hoc-Scheffe testi uygulanmıştır.
grubundaki öğrencilere göre daha düşük düzeyde
Bilgi Teknolojilerinden Yararlanma Düzeyine İlişkin olduğunu göstermektedir.
Post Hoc, Tanımlayıcı ve Anova Test Sonuçları
Oyun Eğlence Alt Boyutuna İlişkin Post Hoc,
(1) Bilgi Teknolojilerinden Yararlanma Genel Ortalama: Tanımlayıcı ve Anova Test Sonuçları
Yaşı “22-23yaş” öğrenci grubu ile “24 yaş ve üstü”
(1) Bilgi Teknolojilerinden Yararlanma Genel Ortalama:
(p<,05) grubu arasında “24 ve üstü yaş” grupları lehine
Başarı notu “2.00-2.49 arası” öğrenci grubu ile “2.50-
istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmıştır. Bu
2.99” (p<,05) grubu arasında notu “2.50-3.00” grupları
durum, “22-23 yaşa” ( =3,83) sahip öğrencilerin Bilgi lehine istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık
teknolojilerinden yararlanma düzeyi “24 ve üstü yaş” saptanmıştır. Bu durum, genel başarı notu “2.00-2.49”
( =4,09) grubundaki öğrencilere göre daha düşük ( =3,63) olan öğrencilerin bilgi teknolojilerinden
düzeyde olduğunu göstermektedir.
yararlanma düzeyi “2.50-3.00” ( =4,22) grubundaki
(2) Araştırma-İnceleme: Yaşı “18-19yaş” ve “22-23 yaş” öğrencilere göre daha düşük düzeyde çıkmıştır.
öğrenci grubu ile “24 yaş ve üstü” (p<,05) grubu
(2) Bilgi edinme: Başarı notu “2.00-2.49 arası” öğrenci
arasında “24 ve üstü yaş” grupları lehine istatistiksel
grubu ile “2.50-2.99” (p<,001) ve “3.00-3.59” grupları
olarak anlamlı bir farklılık saptanmıştır. Bu durum, “18-
arasında, notu “2.50-3.00” ve “3.00-3.59” grupları lehine
19 yaş” ( =3,85) ve “22-23 ( =4,06)yaşa sahip istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmıştır. Bu
öğrencilerin araştırma-inceleme alt boyutunun düzeyi
durum, genel başarı notu “2.00-2.49” ( =3,60) olan
“24 yaş ve üstü” ( =4,09) grubundaki öğrencilere göre öğrencilerin bilgi teknolojilerinden yararlanma düzeyi
daha düşük düzeyde olduğunu göstermektedir.
“2.50-3.00” ( =4,07) ve “3.00-3.49” ( =3,99)
(3) İletişim: Yaşı “18-19yaş” ve “22-23 yaş” öğrenci gruplarındaki öğrencilere göre daha düşük düzeyde
grubu ile “24 yaş ve üstü” (p<,05) grubu arasında “24 ve çıkmıştır. Bununla birlikte başarı notu “2.50-2.99” grubu
üstü yaş” grupları lehine istatistiksel olarak anlamlı bir ile “3.00-3.59” grubu arasında (p<0,005) notu “3.00-
farklılık saptanmıştır. Bu durum, “18-19 yaş” ( =3,85) 3.59” grupları lehine istatistiksel olarak anlamlı bir
farklılık saptanmıştır. Bu durum, genel başarı notu “2.50-
ve “22-23 ( =4,06)yaşa” sahip öğrencilerin araştırma-
inceleme alt boyutunun düzeyi “24 ve üstü yaş” 3.00” ( =4,07) olan öğrencilerin bilgi teknolojilerinden
( =4,09) grubundaki öğrencilere göre daha düşük yararlanma düzeyi “3.00-3.49” ( =3,99) grubundaki
düzeyde olduğunu göstermektedir. öğrencilere göre daha yüksek olduğunu göstermektedir.
Bilgi Edinme Alt Boyutuna İlişkin Post Hoc, (3) Araştırma-İnceleme: Başarı notu “2.00-2.49” olan
Tanımlayıcı ve Anova Test Sonuçları öğrenci grubu ile “2.50-3.00” ola grup arasında
(p<0,001) notu “2.50-3.00” grupları lehine istatistiksel
(1) Bilgi Teknolojilerinden Yararlanma düzeyi ve alt olarak anlamlı bir farklılık saptanmıştır. Bu durum, genel
boyutları ile öğrencilerin okudukları bölümler arasında başarı notu “2.00-2.49” ( =3,78) olan öğrencilerin bilgi
istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmıştır
teknolojilerinden yararlanma düzeyi “2.50-3.00”
(p<.001). Tablo 7’de görüldüğü gibi yönetim bilişim
sistemleri öğrencilerinin tüm alt boyutlarla birlikte bilgi ( =4,38) grubundaki öğrencilere göre daha yüksek
teknolojilerinden yararlanma düzeyi, maliye ve siyaset olduğunu göstermektedir.
bilimleri ve kamu yönetimi öğrencilerine göre daha
(4) İletişim: Başarı notu “2.00-2.49” olan öğrenci grubu durum, genel başarı notu “2.00-2.49” ( =3,77) olan
ile “2.50-3.00” ola grup arasında (p<0,005) notu “2.50- öğrencilerin yeşil bilişim algı düzeyi “2.50-3.00”
3.00” grupları lehine istatistiksel olarak anlamlı bir
=4,17) grubundaki öğrencilere göre daha düşük
farklılık saptanmıştır. Bu durum, genel başarı notu “2.00-
düzeyde çıkmıştır.
2.49” ( =3,80) olan öğrencilerin iletişim düzeyi “2.50-
(2) Bireysel Etki: Başarı notu “2.00-2.49 arası” öğrenci
3.00” ( =4,29) grubundaki öğrencilere göre daha yüksek
grubu ile “2.50-2.99” (p<,001) grubu arasında, notu
olduğunu göstermektedir.
“2.50-3.00” grubu lehine istatistiksel olarak anlamlı bir
Araştırmanın İkinci Alt Problemine İlişkin Bulgular ve farklılık saptanmıştır. Bu durum, genel başarı notu “2.00-
Yorumlar: 2.49” ( =3,94) olan öğrencilerin yeşil bilişim algı düzeyi
Öğrencilerin yeşil bilişim algı düzeyi ve alt boyutlarının, “2.50-3.00” ( =4,52) grubundaki öğrencilere göre daha
cinsiyet ve bilgisayara sahip olma duruma göre anlamlı düşük düzeyde çıkmıştır. Bununla birlikte başarı notu
farklılık durumları incelenmiştir. “2.50-2.99” grubu ile “3.00-3.49” grubu arasında
(p<0,001) notu “3.00-3.49” grupları lehine istatistiksel
Yeşil Bilişim Algı Düzeyleri ve Alt Boyutları
olarak anlamlı bir farklılık saptanmıştır. Bu durum, genel
Puanlarının Bilgisayara Sahip Olma Durumuna Göre T-
Testi Sonuçları başarı notu “2.50-3.00” ( =4,52) olan öğrencilerin
“bireysel etki” algı düzeyi “3.00-3.49” ( =4,20)
Cinsiyet değişkenine göre, öğrencilerin yeşil bilişim algı grubundaki öğrencilere göre daha yüksek olduğunu
düzeyi ve alt boyutlarının cinsiyet ile arasında anlamlı göstermektedir.
farklılık bulunmuştur (p>.05).
(3) Alışkanlıklar: Başarı notu “2.00-2.49” olan öğrenci
Öğrencilerin sahip oldukları bilgisayar durumuna göre, grubu ile “2.50-3.00” ola grup arasında (p<0,001) notu
yeşil bilişim algı düzeyi arasında anlamlı farklılık “2.50-3.00” grupları lehine istatistiksel olarak anlamlı bir
bulunmuştur (p<.05). Bilgisayarı olan öğrencilerin Yeşil farklılık saptanmıştır. Bu durum, genel başarı notu “2.00-
bilişim algı düzeyi ( =40) kadın öğrencilere ( =3,69) 2.49” ( =3,70) olan öğrencilerin “alışkanlıklar” düzeyi
göre daha yüksek çıkmıştır. Bunun yanı sıra yeşil bilişim
algı değişkeninin alt boyutlarında “alışkanlık” (p<.001), “2.50-3.00” ( =4,17) grubundaki öğrencilere göre daha
kolektivizm (p<0.05), ve Öz Benlik (p<.05) düzeyleri ile yüksek olduğunu göstermektedir.
bilgisayara sahip olma durumları arasındaki farklılık (4) Öz Benlik: Başarı notu “2.00-2.49” olan öğrenci
anlamlı bulunmuştur. Genel olarak bilgisayara sahip olan grubu ile “2.50-3.00” ola grup arasında (p<0,001) notu
öğrencilerin olmayanlara göre yeşil bilişim algı “2.50-3.00” grupları lehine istatistiksel olarak anlamlı bir
düzeylerinin daha yüksek olduğu saptanmıştır. farklılık saptanmıştır. Bu durum, genel başarı notu “2.00-
Öğrencilerin yeşil bilişim algı düzeyinin, yaş, cinsiyet, 2.49” ( =3,79) olan öğrencilerin iletişim düzeyi “2.50-
bölüm, sınıf ve genel başarı ortalamasına göre hangi alt 3.00” =4,32) grubundaki öğrencilere göre daha yüksek
gruplar arasında farklılaştığını belirlemek üzere tek olduğunu göstermektedir. Bunun yanısıra başarı notu
yönlü varyans analizi (ANOVA) sonrası Post Hoc- “2.49-3.00” olan öğrenci grubu ile “3.00-3.49” olan grup
Scheffe testi uygulanmıştır. Tablo 10’da görülen arasında (p<0,05) notu “3.00-3.49” grupları lehine
değerlerden elde edilen bulgular aşağıda verilmiştir. istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmıştır. Bu
Yeşil Bilişim Algı Düzeyine İlişkin Post Hoc, durum, genel başarı notu “2.00-2.49” ( =4,32) olan
Tanımlayıcı ve Anova Test Sonuçları öğrencilerin “Öz Benlik” düzeyi “2.50-3.00” ( =3,93)
grubundaki öğrencilere göre daha yüksek olduğunu
(1) Yeşil bilişim algı düzeyi ve alt boyutları ile
göstermektedir.
öğrencilerin okudukları bölümler arasında istatistiksel
olarak anlamlı bir farklılık saptanmıştır (p<.001). Tablo Araştırmanın Üçüncü Alt Problemine İlişkin Bulgular ve
11’de görüldüğü gibi yönetim bilişim sistemleri Yorumlar:
öğrencilerinin tüm alt boyutlarla birlikte yeşil bilişim
Tablo 2: Gözlenen Değişkenlerin Ortalama, Standart
algı düzeyi, maliye bölümü ile siyaset bilimler ve kamu Sapma ve İkili Korelasyonları
yönetimi öğrencilerine göre daha yüksek düzeyde
çıkmıştır. Bununla birlikte maliye bölümü öğrencilerinin Değişkenler X SS BTY
de tüm alt boyutlarla birlikte yeşil bilişim algı düzeyi 1 BTY 3,79 0,835
siyaset bilimler ve kamu yönetimi bölüm öğrencilerine 2 Yesil Bilişim 3,97 0,668 ,519**
göre daha yüksektir. Öğrencilerin bilgi teknolojilerinden yararlanma düzeyleri
ile yeşil bilişim algıları arasında pozitif yönde ve yüksek
Kolektivizm Alt Boyutunda İlişkin Post Hoc, düzeyde anlamlı ilişki bulunmuştur (r=.519, p<.001).
Tanımlayıcı ve Anova Test Sonuçlar Tablo 2 incelendiğinde bilgi teknolojilerinde yararlanma
(1) Yeşil bilişim algısı genel ortalama: Başarı notu düzeyinin genel ortalaması, yeşil bilişim algı düzeyinin
“2.00-2.49 arası” öğrenci grubu ile “2.50-2.99” (p<,05) genel ortalaması ile pozitif yönde yüksek düzeyde
grubu arasında notu “2.50-3.00” grupları lehine anlamlı ilişki çıkmıştır (p<.001). Öğrencilerin bilgi
istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmıştır. Bu teknolojilerinden yararlanma düzeyinin genel
ortalamalarının artması durumunda yeşil bilişim algısının ÖZGEÇMİŞLER
da genel ortalaması artmaktadır.
SONUÇ Yrd. Doç. Dr. Selçuk KILIÇ
1997 yılında Trakya Üniversitesi
Erkek öğrencilerin bilgi teknolojilerinden yararlanma İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
düzeyleri genel ortalaması ile iletişim ve kendini ifade İşletme Bölümünden Lisans, 2003
etme alt boyutları kadın öğrencilere göre daha yüksektir. yılında Niğde Üniversitesi Sosyal
Genel olarak öğrencilerin yaş ve genel ortalamaları Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim
arttıkça bilgi teknolojilerinden yararlanma düzeyi ve alt Dalı Yönetim ve Organizasyon Bilim
boyutlardan araştırma inceleme ile iletişim düzeyi Dalından Yüksek Lisans ve 2006
yılında ise aynı üniversitenin Yönetim
artmaktadır. Yönetim bilişim sistemleri bölümü
ve Organizasyon alanından Doktora
öğrencilerinin tüm alt boyutlarla birlikte bilgi derecesi almıştır. 2002-2006 yılları
teknolojilerinden yararlanma durumları maliye ve siyaset arasında Niğde Üniversitesinde, 2006-2013 yılları
bilimi ve kamu yönetimi bölümü öğrencilerine göre daha arasında Aksaray Üniversitesinde İşletme Bölümünde
fazla olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bilgi araştırma görevlisi olarak görev yapmıştır. 2013 yılından
teknolojilerinden yararlanma alt boyutlarından bilgi beri Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler
edinme ve araştırma inceleme alt boyutlarının sınıf Fakültesi Yönetim Bilişim Sistemleri Bölümünde öğretim
grupları arasında anlamlı farklılık olduğu sonuçlarına üyesi ve bölüm başkan yardımcısı olarak görev
ulaşılmıştır. yapmaktadır. 2015 yılından beri kurucu müdürü olduğu
Aksaray Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve
Öğrencilerin mobil cihazlara sahip olması onların yeşil Araştırma Merkezinde yöneticilik yapmakta ve
bilişim algı düzeyleri arttırmaktadır. Yönetim bilişim üniversitenin Enformatik Bölüm Başkanlığı görevini
sistemleri bölümü öğrencilerinin tüm alt boyutlarla yürütmektedir.
birlikte yeşil bilişim algıları, maliye ile siyaset bilimi ve
kamu yönetimi bölümü öğrencilerine göre daha fazla Merve BOZKURT
olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yönetim bilişim sistemleri Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi,
bölümü öğrencilerinin genel başarı notunun artması yeşil Yönetim Bilişim Sistemleri
bilişim algısını arttırmaktadır. Öğrencilerin bilgi Bölümünden 2016 yılında mezun
teknolojilerinden yararlanma durumları artıkça ya da oldu. Aynı yıl Aksaray Üniversitesinde
Yönetim Bilişim Sistemleri Tezli
azaldıkça yeşil bilişim tercihleri de aynı doğrultuda
Yüksek Lisans Programına başladı şu
değişmektedir. an hala programa devam etmektedir.
İş yaşamına HYS Bilişim
KAYNAKÇA Teknolojileri’nde Teknik Destek
[1] Şahin, Ü. (2012). Yeşil Düşünceden Yeşil Uzmanı olarak başlamış, şu an da
Ekonomiye. Yeşil Ekonomi, 22 sosyal sorumluluk projelerinde görev almakta olup
Aytunga projesinde Sosyal Medya Sorumlusu ve Eğitmen
[2] Greener, O. E. C. D. (2010). Smarter—ICTs, the olarak görev almaktadır.
Environment and Climate Change. Report to the
Working Party on the Information Economy Ertuğrul ŞENBAŞ
(WPIE). Azerbaycan Teknik Üniversitesi,
Bilgisayar Mühendisliği Bölümünden
[3] Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi (25. 2011 yılında mezun olmuştur.
Bask). Ankara: Nobel Yayn Dalm. Eğitimine 2015 yılında Anadolu
[4] Özmusul, M. (2011). Bilisim Teknolojilerinden Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler
Yararlanma Ölçeginin Gelistirilmesi. Kuramsal Fakültesi, İşletme bölümünden
Eğitimbilim Dergisi, 4(1). devam etmektedir. İş hayatına ilk
İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret
[5] Daştan, İ., & Gürler, C. (2016). Yeşil Bilgi Teknolojileri Anonim Şirketi, Azerbaycan Şube de
Ürün Tercihinde Tüketici Satin Alma Niyetlerini Bilgi İşlem Yöneticiliği olarak
Etkileyen Faktörlerin Tespiti. Ataturk University başlamıştır. Daha sonra Mega Mühendislik MMC. Bakü
Journal of Economics & Administrative proje sorumluluğu yapmıştır ardından İletişim ve Bilişim
Sciences, 30(1). Teknolojileri Bakanlığı, Uluslararasi İlişkiler ve
[6] Büyüköztürk, Ş. (2011). Veri Analizi El Kitabı (15. Hesablama Merkezi Şubesi’nde, Proje Danışmanlığı
Baskı). Ankara: Pagem A Yayıncılık. yapmıştır. Şuan Hüseyin Şenbaş SMMM Bürosu’nda Bilgi
İşlem Sorumlusu olarak iş yaşamını devam ettirmektedir.