=Paper=
{{Paper
|id=Vol-2045/Bilisim_paper_10
|storemode=property
|title= Bilisim Sektorunde Temel Yetenek Tabanli Stratejiler: CMMI Modeli Cercevesinde bir Degerlendirme ( Basic Ability-Based Strategies in the Information Sector: An Evaluation Based on the CMMI Model)
|pdfUrl=https://ceur-ws.org/Vol-2045/22_Bilisim_2017_paper_10.pdf
|volume=Vol-2045
|authors=Cemalettin Ocal Fidanboy,Hakki Okan Yeloglu
}}
== Bilisim Sektorunde Temel Yetenek Tabanli Stratejiler: CMMI Modeli Cercevesinde bir Degerlendirme ( Basic Ability-Based Strategies in the Information Sector: An Evaluation Based on the CMMI Model)==
https://ceur-ws.org/Vol-2045/22_Bilisim_2017_paper_10.pdf
BİLİŞİM SEKTÖRÜNDE TEMEL YETENEK TABANLI
STRATEJİLER: CMMI MODELİ ÇERÇEVESİNDE BİR
DEĞERLENDİRME
Dr. Cemalettin Öcal Fidanboy Doç. Dr. Hakkı Okan Yeloğlu
Fidanboy Danışmanlık Ltd., Başkent Üniversitesi,
Ankara Teknoloji ve Bilgi Yönetimi Bölümü, Ankara
ocal@fidanboyconsulting.com okany@baskent.edu.tr
ÖZET aware of its competencies and determining the strategies
Bu bildiride; bilişim sektöründe temel yetenek tabanlı according to their core competencies give the firm
stratejilerin önemi ve bu stratejilerin CMMI modeli ile advantage over its competitors. In IT sector, it seems that
ilişkileri kuramsal bir temelde değerlendirilmiştir. focusing on the environmental conditions is not
Bilişim sektöründe görev yapan bireylerin sahip olduğu sufficient as a strategy and internal environment should
yetenekler, firmanın başarısını ve sürdürülebilir rekabet also be considered from the point of resource-based
düzeyini belirleyen en önemli unsurdur. Bir bilişim view. CMMI (Capability Maturity Model Integration), an
firmasının kendisinde var olan yeteneklerinin farkında international process management model, which is
olması ve stratejilerini temel yeteneklerine göre mostly preferred by IT firms, can play an important role
belirlemesi, firmaya rakipleri karşısında avantaj in the establishment of core competence-based strategies
kazandırmaktadır. Bilişim sektöründe strateji belirleme in IT industry. In this paper; theoretical background of
çalışmalarında sadece dış çevre koşullarına core competence-based strategies, which are also called
odaklanmanın yeterli olmadığı, bununla birlikte iç resource-based view are investigated and how these
çevrenin de kaynak tabanlı bir çerçevede ele alınması strategies can be adapted to IT sector and how CMMI
gerektiği bilinmektedir. Uluslararası bir süreç yönetimi can contribute to the determination of core competence-
modeli olan ve özellikle bilişim firmaları tarafından based strategies are revealed. The motivation for this
tercih edilen CMMI (Bütünleşik Yetenek Olgunluk research is to bring different perspectives to management
Modeli), sektörde temel yetenek tabanlı stratejilerin strategies in IT sector and demonstrate the role of CMMI
oluşturulmasında önemli bir rol oynayabilir. Bu model in determining a strategy. It is believed that this
bildiride; kaynak tabanlı yaklaşım olarak da paper could contribute to the field literature by defining
isimlendirilen temel yetenek tabanlı stratejilerin resource-based view strategies in IT sector and
kuramsal altyapısı incelenmekte, bu stratejilerin bilişim emphasizing the importance of the process management
sektörüne nasıl uyarlanabileceği değerlendirilmekte ve in strategy determination.
CMMI’ın temel yetenek tabanlı stratejiler belirlemede Keywords
nasıl bir katkısının olabileceği ortaya konulmaktadır.
Strategy; Core Competencies; CMMI; IT Sector
Bildirinin araştırmaya yönelik motivasyonu; bilişim
sektöründeki yönetim stratejilerine farklı bakış açıları GİRİŞ
getirmek ve CMMI modelinin strateji belirlemedeki
Çağımızda bilişim sektöründe yaşanan gelişmeler;
rolünü ortaya koymaktır. Bu bildirinin, bilişim sektörüne
toplumsal yaşamı derinden etkilemekte ve günümüz
yönelik stratejilerin kaynak tabanlı bir yaklaşımla ele
insanı günden güne bilişim odaklı bir yaşam tarzına
alınması ve strateji belirlemede süreç yönetiminin
doğru evrilmektedir. İnsan yaşamı için büyük önem
önemini vurgulaması açısından alan yazınına katkı
taşıyan bu gelişmeler, bilişim firmaları bünyesinde görev
sağlayabileceği düşünülmektedir.
yapan çalışanlar ve bu çalışanların sahip olduğu temel
Anahtar Kelimeler yetenekler tarafından gerçekleştirilmektedir.
Strateji; Temel Yetenek; CMMI; Bilişim Sektörü Bilişim organizasyonlarının temel kaynağının, sektör
ABSTRACT
çalışanlarının beyin gücü ve yetenekleri olduğu dikkate
alındığında; bu tip organizasyonların yönetimi için
In this paper; the importance of core competence-based uygun stratejilerin, temel yetenek tabanlı stratejiler
strategies in IT sector and its relationship of these olduğu düşünülmektedir. Bununla birlikte; bilişim
strategies with CMMI have been investigated on a sektöründe yaygın olan yönetim stratejilerinin, genellikle
theoretical basis. The competencies that individuals in IT organizasyonun dış çevresine yoğunlaşan ve firma içi
industry own are the most important factors that kaynakların temel yeteneklerini kuramsal çerçevede
determine the success of the company and the level of yeterli seviyede değerlendiremeyen stratejiler olduğu
sustainable competitive advantage. For a company, being düşünülmektedir. Teknoloji geliştirme bölgelerinin
performanslarının; toplam işletme sayısı, yürütülen Ar- sağlayabileceğini düşündüğü faaliyetler olarak da ifade
Ge projesi sayısı ve Ar-Ge çalışanı sayısı gibi temel edilmektedir [9].
verilerle ölçülmeye çalışıldığı görülmektedir. Oysa
Bir organizasyonun temel yeteneklerini doğru bir şekilde
bilişim sektöründe performans ölçümü çalışmalarını
belirleyebilmesi için ön koşul, sahip olduğu temel
daha anlamlı hale getirebilmek için, bu verilerin yanında,
yeteneklerin niteliklerini bilmesi ve hangi niteliklerin
temel yetenek tabanlı stratejilerin kuramsal altyapısını da
firmanın sahip olduğu kabiliyetlere temel yetenek
esas alan ve sektör çalışanlarının beceri ve yeteneklerini
özelliği verdiğini anlamasıdır. Barney [2], VRIO/VRIN
derinlemesine inceleyen yaklaşımlara ihtiyaç vardır. Bu
temel yetenekler çatısıyla, organizasyonun temel yetenek
bildiride öncelikli olarak; kaynak tabanlı kuram
niteliklerini kuramsal temelde ortaya koymuştur. Bu
çerçevesinde ele alınan temel yetenek tabanlı stratejilerin
kurama göre temel yetenekler;
kuramsal altyapısı incelenmekte ve ardından bu
stratejilerin bilişim sektörüne uyarlanması konusunda değerli olma (valuable),
temel yetenek tabanlı değerlendirmeler yapılmaktadır. nadir bulunur olma (rare),
Yapılan bu değerlendirmeler sırasında; bilişim taklit edilememe (inimitable) ve
sektöründe kullanılan ve sektör için en iyi süreç yönetimi ikame edilememe (non-substitutable)
uygulamaları içeren CMMI’ın (Bütünleşik Yetenek
Olgunluk Modeli), temel yetenek tabanlı stratejilerin niteliklerinden oluşmaktadır [2].
belirlenmesindeki rolü ve önemi ortaya konulmaktadır. Değerli olma niteliği; firmanın müşterileri, rakipleri ve
KAYNAK TABANLI YAKLAŞIM ilgili olunan sektör tarafından değerli bulunduğunu
gösteren yetenekleridir. Grant’a [10] göre, bir temel
Bir organizasyonun dış çevresinden kaynaklanan fırsat yeteneğin müşteri gözünde değerli olmasını sağlayan, o
ve tehditler yerine, daha çok iç kaynaklarına odaklanan yeteneğin uzun bir süre yetenek olma özelliğini
stratejik yaklaşımlar, kaynak temelli yaklaşımların korumasıdır.
temelini oluşturmaktadır [1-4]. Kaynak temelli
yaklaşımlar; endüstri temelli yaklaşımların bütünleyicisi Nadir bulunur olma niteliği; firmanın sahip olduğu
olarak, stratejik yönetimde yeni bir paradigma oluşturma yeteneklerin, içinde bulunduğu sektörde hiç
çabasına devam etmektedir. Barney [2]; firmanın bulunmaması veya çok az bulunması durumudur.
sağlayacağı sürdürülebilir rekabetçi avantajları, Firmanın sahip olduğu az bulunur yetenekler,
kullanılan kaynaklarla özdeşleştirdiği makalesiyle, organizasyona büyük bir rekabet üstünlüğü
kaynak temelli yaklaşımın kuramsal esaslarını sağlayabilmektedir [2,11].
sağlamlaştırmıştır. Prahalad ve Hamel [5] ile
Taklit edilememe niteliğinin en önemli özelliği, ilgili
detaylandırılan Temel Yetenek Tabanlı Strateji özelliğin taklit edilmesinin imkânsız veya çok pahalı
yaklaşımı, Barney’in [2] katkılarıyla Kaynak Tabanlı olmasından kaynaklanmaktadır. Rakipler, firmanın
Yaklaşım ismiyle kuramsallaşmıştır. Foss’a [6] göre
verdiği büyük kararları kolaylıkla taklit edebilirken,
kaynak tabanlı strateji; rakiplere karşı bir davranış
küçük kararları çok fazla takip edememekte ve bunun
geliştirme veya iç kaynakları bu davranışları
sonucunda oluşan temek yetenek kolaylıkla
düzenleyerek arttırma sanatıdır.
kopyalanamaz hale gelmektedir [2,11].
TEMEL YETENEK TABANLI STRATEJİLER
Temel yeteneklerin taklit edilememe niteliği üç temel
Temel yetenek kavramı, ilk kez Prahalad ve Hamel [5] unsurdan oluşmaktadır: Yolbağımlılık; taklit edilememe
tarafından ortaya atılmış ve bu kavram bir organizasyon açısından, firmanın kabiliyetlerini rakiplerinden ayıran
içindeki “beceri ve teknolojilerin bütünleştirilmiş bir en önemli niteliklerden birisidir ve yeteneğin kolaylıkla
yığını” şeklinde tanımlanmıştır. Temel yetenek kavramı, çözümlenememesi veya aynı kaynaklarla tekrar
bir firmanın sahip olduğu becerilerle teknolojik üretiminin çok zor olması anlamına gelmektedir.
kaynaklarını birlikte kullanmasına yönelik bir öğrenme Nedensel belirsizlik; firmanın kabiliyetlerinin
süreci şeklinde de tanımlanabilmektedir [5]. Torkkeli ve kopyalanmasını zorlaştıran bir diğer nedendir ve
Tuominen’e [7] göre temel yetenekler, bir yeteneğin neden/sonuç ilişkisinin açıklanmasındaki
organizasyonun farklı fonksiyonel seviyelerinde bulunan zorluğu ifade eder. Ekonomik caydırıcılık ise; rakiplerin
yeteneklerin etkileşiminden oluşan ve organizasyonun ilgili yeteneği kopyalama imkanları olduğu halde,
tümüne yayılan yeteneklerin birleşimidir. Sanchez ve kopyalama işleminin ekonomik olarak çok fazla
Henee’e [8] göre temel yetenekler bir organizasyonun maliyetli olması nedeniyle yapılamaması durumunu
stratejik amaçlarına ulaşması için sahip olunan ifade etmektedir [2,11].
varlıkların birbirleriyle uyumlu bir şekilde gelişmesini ve
İkame edilememe niteliği, firmanın sahip olduğu temel
güçlenmesini sağlamaktadır.
yeteneğin, başka alternatiflerinin veya bir benzerinin
Temel yetenekler, firma çalışanlarının gönüllü katılımını bulunmaması halidir. Bir organizasyonun kaynak temelli
sağlayan bir iletişim mekanizması olup [5], aynı stratejisi firma kaynaklarının heterojenliğine ve
zamanda, firmanın diğer faaliyetlerine göre daha fazla kaynakların mobil olmamasına bağlıdır [2,11].
uzmanlaştığı ve uzun dönemde daha fazla başarı
Temel yetenek tabanlı yaklaşıma göre, temel
yeteneklerin (core competencies) üç temel bileşeni
vardır. Bunlar; kaynaklar (resources), kabiliyetler yönetimi becerilerinin fonksiyonel seviyelerden, stratejik
(capabilities) ve yetenekler (competencies) olarak iş birimleri seviyelerine ve ardından organizasyon
kategorize edilmektedir [2,12]. Tüm faaliyetlerde veya seviyesine çekilmesi, bu becerinin bir temel yetenek
üretilen mal ve hizmetlerde yararlanılan maddi veya haline gelmesini sağlayabilir [15]. Takım halinde
maddi olmayan tüm unsurlar firmanın kaynaklarıdır [2]. çalışabilme, ağ geliştirebilme, iletişim, değerlendirme,
Bu kaynakların kullanılma derecesi, organizasyonun dil, iş kültürü ve yönetim, proje yönetimi, takım
kabiliyetlerini oluşturur. Kabiliyetler fonksiyonel alanda yönetimi ve araştırmanın uygunluğunun çevreye
yer alır [12]. Yetenek, firmanın bu kabiliyetleri etkisinin farkında olma becerileri, bu kategori altında
kullanabilme ve amacına uygun bir faaliyete dönüştürme incelenmektedir [14]. Ar-Ge organizasyonlarında çalışan
kapasitesidir. Temel yetenekler (core competencies) bireylerin bireysel kabiliyetleri ve kişilerarası becerileri;
kavramı ise bahsedilen bu yeteneklerin; değerli ve nadir bilimsel bilgiye yönelik beceriler ve proje/takım
bulunur olma, taklit ve ikame edilememe niteliklerini yönetimi becerileriyle kıyaslandığında, aynı seviyede
taşıması durumunu ifade etmektedir. öneme sahip beceriler olarak görülmektedir [15]. Ar-Ge
organizasyonlarında çalışanların sahip olması gereken
BİLİŞİM SEKTÖRÜNDE TEMEL YETENEKLER
yaratıcılık, açık görüşlü yaklaşım, motivasyon ve ilgi
Bilişim sektörü, özü itibariyle insana dayalı bir duyma, adaptasyon ve kendini değerlendirme becerileri,
sektördür. Bilişim firmalarının temel kaynağı olan beyin bu kategori altında değerlendirilmektedir [14].
gücü ve temel yetenekler, bilişim sektöründe yer alan
BİR TEMEL YETENEK OLARAK CMMI MODELİ
firmaların yönetim stratejilerini belirlemede etkin bir rol
oynamaktadır. Dreyfus’a [13] göre bu beceri ve CMMI (Bütünleşik Yetenek Olgunluk Modeli), ürün ve
yetenekler; liderlik becerisi, ilişki kurma becerisi, hizmetlere uygulanan geliştirme, bakım ve süreç
yardımcı olma ve atama becerisi, adaptasyon becerisi, iyileştirme konularında, üzerinde uzlaşma sağlanan en
enformasyon toplama ve analiz becerisi, planlama iyi uygulamaların bir araya getirilmesi suretiyle
becerisi, nitel veri analizi becerisi, teknoloji yönetimi oluşturulan ve bilişim sektöründeki organizasyonlar
becerisi, amaç belirleme ve yönetme becerisi, faaliyet tarafından kullanılan uluslararası süreç yönetimi
başlatma ve girişimcilik becerisi gibi becerilerdir. modellerinden birisidir [16].
Toplam sekiz ülke temel alınarak gerçekleştirilen ve Ar- CMMI modeli; proje yönetimi, süreç yönetimi,
Ge alanındaki mevcut ve beklenen genel becerileri ve mühendislik ve destek süreçler kapsamındaki süreç
yetenekleri ortaya koyması açısından önem taşıyan bir kategorilerinden oluşur [17]. Bu model, savunma
araştırmanın sonuçları oldukça ilgi çekicidir [14]. Bu firmaları başta olmak üzere, bilgisayar
araştırma; dünya çapında sekiz farklı ülkenin (Fransa, yazılımı/donanımı, bankacılık, telekomünikasyon ve
Almanya, Finlandiya, Hollanda, İngiltere, İsviçre, otomobil üretimi gibi bilişim sektörüne ilişkin birçok
Japonya ve Amerika Birleşik Devletleri) kamu ve özel alanda kullanılmaktadır. CMMI modeli kapsamında
sektördeki Ar-Ge organizasyonlarını dikkate alarak, bu toplam 22 süreç alanı bulunmaktadır [16]. CMMI,
tipteki organizasyonlar için 2020 yılında ihtiyaç özellikle bilişim sektöründeki firmaların güçlü ve zayıf
olabilecek ideal beceri ve yetenekleri analiz ederek yönlerinin belirlenmesi amacıyla kullanılan ve birçok
ortaya koymuştur [14]. Toplam üç ana kategoride ve disiplinin tek bir süreç yönetimi çatısı altında
yirmi temel başlık altında toplanmış olan bu beceri ve bütünleştirilmesini sağlayan disiplinler arası bir modeldir
yetenekler; bilimsel beceriler, proje ve takım yönetimi [17].
becerileri ve personel kabiliyetleri/ kişilerarası beceriler
Süreç yönetimi altyapısını CMMI modeline göre
kategorileri altında toplanmıştır. Bilişim sektörünün ana
oluşturan ve firmanın yönetim stratejisi olarak temel
unsurlarından birisi olan Ar-Ge organizasyonları, kuruluş
yetenek tabanlı stratejileri seçen bilişim firmalarında, bu
misyonları itibariyle bilimsel becerilere en yakın olması
modele yönelik uygulamaların firmaya bir temel yetenek
gereken organizasyonlardır [15]. Bu tip faaliyetleri
olarak katkı sağlayacağı düşünülmektedir. CMMI
içeren firmalarda görev alan personel; görevlerini
modelinin, dört temel yetenek niteliğine göre analizi
başarıyla gerçekleştirebilmek için gerekli olan bilimsel
yapıldığında aşağıdaki değerlendirmelere ulaşılmaktadır:
bilgiye yeterince önem vermeli, yüksek seviyede
öğrenme yeteneğini ve adaptasyonu en üst seviyelerde CMMI, özellikle bilişim sektöründe tercih edilen ve
tutmalı, en zor Ar-Ge problemlerini kolay bir şekilde müşteriler tarafından değerli bulunan bir modeldir.
işleme alacak şekilde araştırma konularını formüle CMMI kapsamında uygulanan mühendislik, proje
edebilme yeteneğini içselleştirmeli, Ar-Ge çalışmalarının yönetimi, süreç yönetimi ve destek süreçleri ile kazanılan
karmaşık yapısını analiz etmeye yarayan araçları analiz yetenekler, firmanın rakipleri karşısındaki değerini
edebilmeli, bir çok disiplinin bir arada çalışmasını arttırmakta ve firmaya önemli bir prestij ve sürdürülebilir
gerektiren Ar-Ge faaliyetleri için disiplinler arası bir rekabetçi avantaj sağlayabilmektedir. Bu açıklamalar
ortamda çalışabilmeli ve organizasyonda bulunan bilgiyi çerçevesinde, CMMI modeline yönelik uygulamaların,
Ar-Ge bilgisine adapte edebilmelidir. [15]. İleri teknoloji kaynak tabanlı yaklaşımının değerli olma niteliği
gerektiren Ar-Ge faaliyetleri; proje yönetimini, etkili açısından firmaya bir temel yetenek özelliği
iletişimi ve takım halinde çalışmayı gerektirmektedir. kazandıracağı düşünülmektedir. Bu açıdan bakılarak,
Ar-Ge yapan organizasyonlardaki proje ve takım
çalışmanın birinci önermesinin aşağıdaki şekilde bulunması gerekenlere atıf yapmaktadır. CMMI bir süreç
oluşturulmasının uygun olacağı değerlendirilmiştir: iyileştirme modelidir ve diğer süreç iyileştirme
standartlarından farklı olarak geniş kapsamlı,
Önerme 1: Bilişim organizasyonlarının süreç yönetimi
bilgilendirici ve örnek sağlayıcı özellikleri içermektedir.
çalışmalarını CMMI modeline uygun şekilde
Bu nedenle; CMMI modelinin ikame edilememe niteliği
gerçekleştirmesi, temel yeteneklerin “değerli olma”
açısından, bilişim firmalarına bir temel yetenek özelliği
niteliği açısından, organizasyonun temel yetenek tabanlı
kazandırabileceği düşünülmektedir. Bu açıdan bakılarak,
stratejilerine katkı sağlar.
çalışmanın dördüncü önermesinin aşağıdaki şekilde
Bilişim sektöründe geçerli olan (SPICE, AQAP, oluşturulmasının uygun olacağı değerlendirilmiştir:
ISO/IEC 12207 standartları gibi) birçok süreç yönetimi
Önerme 4: Bilişim organizasyonlarının süreç yönetimi
standartları bulunmaktadır. Bununla birlikte; CMMI
çalışmalarını CMMI modeline uygun şekilde
modelinin akademik temelli bir model olması ve
gerçekleştirmesi, temel yeteneklerin “ikame edilememe”
ülkemizde oldukça az sayıda bilişim firmasında
niteliği açısından, organizasyonun temel yetenek tabanlı
bulunması, CMMI’a nadir bulunur olma niteliği
stratejilerine katkı sağlar.
açısından bir temel yetenek özelliği kazandırmaktadır.
Bu açıdan bakılarak, çalışmanın ikinci önermesinin SONUÇ
aşağıdaki şekilde oluşturulmasının uygun olacağı Bu çalışmada; temel yetenek tabanlı stratejilerin bilişim
değerlendirilmiştir: sektöründe kullanılmasının firmalara sağlayabileceği
Önerme 2: Bilişim organizasyonlarının süreç yönetimi katkılara yönelik değerlendirmeler yapılarak, uluslararası
çalışmalarını CMMI modeline uygun şekilde bir süreç yönetim modeli olan CMMI modelinin, bilişim
gerçekleştirmesi, temel yeteneklerin “nadir bulunur firmaları için stratejik değer taşıyan bir temel yetenek
olma” niteliği açısından, organizasyonun temel yetenek niteliği taşıyıp taşımadığına yönelik önermeler ortaya
tabanlı stratejilerine katkı sağlar. konulmuş ve CMMI modelinin bilişim firmalarına
stratejik anlamdaki etkileri tartışılmıştır. Stratejik
CMMI modeli yapısı itibariyle organizasyonlara kesin yönetim alanındaki kuramsal temellere dayanarak
bir süreç yapısı önermemekte ve her bir bilişim firması yapılan bu değerlendirmelerin sonuçları; CMMI modeli
kendi yönetim yaklaşımına göre, modelin önerdiği süreç esas alınarak yapılan süreç yönetimi uygulamalarının,
alanlarını kendi ihtiyaçları göre uyarlanarak bilişim firmalarına temel yetenek anlamında önemli
kullanabilmektedir. CMMI’ın uyarlanabilir yapısı, katkılar sağlayabileceğini göstermektedir. Yapılan
modeli uygulamak isteyen her bilişim firmasının çalışmada ortaya konulan önermelerle; temel yetenek
gerçekleştirdikleri projelere özgü süreçler oluşturmasına yaklaşımı kapsamındaki temel yeteneklerin (değerli
imkan sağlayabilmektedir. Bu açıdan bakıldığında; olma, az bulunur olma, taklit ve ikame edilememe)
firmanın kendine özgü kararlarını içeren süreçsel nitelikleri, temel yetenek tabanlı stratejiler çerçevesinde
detaylarını, süreç yönetimi açısından kopyalanamaz hale incelenmiş ve her bir niteliğin CMMI modeli açısından
getirmesi mümkündür. Çünkü küçük kararlar, sadece o değerlendirmeleri yapılmıştır.
firmaya özgüdür ve rakipleri tarafından kolayca
kopyalanıp kullanılamamaktadır. Aynı zamanda; CMMI Çalışmanın sonucu; bilişim sektöründe CMMI modeli
süreçlerinin bir firmada uzun yıllar kullanılması, yol esas alınarak yapılacak süreç iyileştirme çalışmalarının,
bağımlılığı çerçevesinde taklit edilemez bir temel temel yetenek tabanlı stratejilerin uygulanmasıyla ilişkili
yetenek özelliği yaratabilir. Bununla birlikte, süreç iş olduğunu göstermektedir. Çalışmanın bilişim sektöründe
akışlarının oluşturulmasında neden/sonuç ilişkisinin kullanılan yönetim stratejilerine farklı bir bakış açısı
firmaya özel olarak gerçekleştirilmesi, temel yeteneğin getirebileceği ve CMMI modelinin strateji belirlemedeki
taklit edilemezlik derecesini yükseltecektir. Bu açıdan rolü konusunda bir farkındalık sağlayabileceği
bakıldığında, çalışmanın üçüncü önermesinin aşağıdaki düşünülmektedir. Çalışmanın bilişim stratejilerinin
şekilde oluşturulmasının uygun olacağı kaynak tabanlı bir yaklaşımla ele alınması ve strateji
değerlendirilmiştir: belirlemede süreç yönetiminin önemini vurgulaması
açısından alan yazınına katkı sağlayabileceği
Önerme 3: Bilişim organizasyonlarının süreç yönetimi değerlendirilmektedir.
çalışmalarını CMMI modeline uygun şekilde
gerçekleştirmesi, temel yeteneklerin “taklit edilememe” KAYNAKÇA
niteliği açısından, organizasyonun temel yetenek tabanlı [1] Wernerfelt, B., 1984. A resource–based view of the
stratejilerine katkı sağlar. firm. Strategic Management Journal, Vol.5, No. 2.
CMMI modeli, bilişim sektöründe süreç iyileştirme için [2] Barney, J.B. 1991. Firm resources and sustained
kullanılan tek model değildir. SPICE, AQAP, ISO/IEC competitive advantage. Journal of Management., Vol.
12207 gibi standartlar ile benzer süreç altyapılarına 17, No.1
ulaşılabilmektedir. Bununla birlikte; model ve standart
tanımları arasında büyük bir fark bulunduğu [3] Boxall, P. F. 1996. The strategic HRM debate and the
bilinmektedir. Bir model; geniş kapsamlı, bilgilendirici resource-based view of the firm. Human Resource
ve örnek verici yaklaşımları içerirken; standartlar Management Journal, 6 (3), ss. 59–75.
kurulan yönetim sisteminde genellikle zorunlu olarak
[4] Wright, P. M., Dunford, B.B. ve Snell, S.C. 2001. ÖZGEÇMİŞ(LER)
Human resources and the resource based view of the Dr. Cemalettin Öcal Fidanboy
firm. Journal of Management, Vol.27, ss. 701–721.
701
[5] Prahalad, C.K. ve Hamel, G. 1990. The core
competence of the corpotation. Harvard Business
Review.
[6]] Foss, N. J. 1996. Research in strategy, economics,
and Michael Porter. Journal of Man.. Studies, 33, 1.
[7]
7] Torkkeli, M. ve Tuominen, M. 2002. The
contribution of technology selection to core
competencies. International
ional Journal of Production Yirmi yılı aşkın bir süredir bilişim sektöründe kalite ve
Economics, Vol: 77. süreç yönetimi model ve standartları
st (CMMI, SPICE,
ISO/IEC, IEEE,, AQAP v.b v.b.), proje yönetimi, Ar-Ge
[8] Sanchez, R. ve Henee, A. 1997. Reinventing strategic yönetimi, MIS, yönetim organizasyon ve stratejik
management: New theory and practice for competence-
competence yönetim gibi konularda çalışmalar yapan Dr. C. Öcal
based competition. European Managemenet Journal, Fidanboy; Başkent Üniversitesi Yönetim Organizasyon
Vol. 15, No.3. Bölümü’nden doktora derecesine, Çankaya Üniversitesi
[9] Jenster, P.V. ve Pedersen, H.S. 2000. Outsourcing- Bilgisayar Mühendisliği Bölümü ve Hacettepe
facts and fiction,, Strategic Change, Vol.9, pp. 147–154.
147 Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölüm
Bölümü’nden iki ayrı
yüksekk lisans derecesine ve Kimya Mühendisliği ile
[10] Grant, R. M. 1991. The resource
resource-based theory of İşletme Yönetimi alanlarından lisans derecelerine
competitive advantage: Implications for strategy sahiptir. İş yaşamı boyunca, başta TÜBİTAK ve Türk
formulation. California Management Review. s. 125. Telekom olmak üzere birçok kurum ve kuruluşta Kalite
[11] Campbell, A. ve Luchs,, K.S. 2002. Temel yetenek Yöneticiliği ve Yönetim Danışmanlığı görevlerini
tabanlı strateji: Rekabetçi iş ortamında ayırt edici üstlenmiştir. Yarı Zamanlı Öğretim Görevlisi olarak
özellikler, Epsilon Yayıncılık. Başkent, Çankaya ve TED Üniversitesi’nde Yazılım
Kalite Yönetimi, Organizasyon Teorisi, Çağdaş Yönetim
[12] Javidan, M. 1998. Core competence: What does it Teknikleri, Ar-GeGe Yönetimi, Yönetim/Liderlik ve İş
mean in practice?. Long Range Planning, Vol:31, No:1.
No: Etiği konularında dersler veren Dr. Fidanboy; kurucusu
[13] Dreyfus, C.R. 2008. Identifying competencies that olduğu
duğu Fidanboy Danışmanlık Ltd. Şti’nde yönetim
predict effectiveness of R&D managers. Journal of danışmanlığı ve eğitmenlik çalışmalarını sürdürmektedir.
Management Development. Vol. 27 No. 1. pp. 76-91.
76 Doç. Dr. Hakkı Okan Yeloğlu
[14] Ulrich, W. ve Dash, D. P. 2013. Research skills for
the future:Summary and critique of a comparative study
in eight countries. Journall of Research Practice, 9(1), 1.
[15] Fidanboy, C.Ö., 2016, Ulusal Ar-GeAr politikaları
bağlamında temel yetenek tabanlı Ar-Ge Ar yönetimi
yaklaşımı: Teknokentler örneği,, Doktora Tezi, Başkent
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
[16] Chrissis M. B., Konrad M., M. Shrum S. 2011.
“CMMI for development: Guidelines for process Özellikle, Teknoloji Yönetimi, İnovasyon Yönetimi ve
integration and product improvement (3rd Edition)”, Teknoloji Okur-yazarlığı
yazarlığı konularında çalışan Doç. Dr.
SEI, Carnegie Mellon University. Hakkı Okan Yeloğlu, halen Başkent Üniversitesi
Teknoloji ve Bilgi Yönetimi Bölümü Bölüm Başkanlığı
[17] CMMI Product Team, CMMI for Development, ve Anabilim Dalı Başkanlığı yapmaktadır. Doktorasını
Version 1.3. SEI Technical Report CMU/SEI-2010-TR-
CMU/SEI Başkent Üniversitesi, Yönetim ve Organizasyon
033 (November 2010) alanında, doçentliğini ise Yönetim ve Strateji alanında
almıştır. Aynıı zamanda yine aynı üniversitede Yaratıcı
Kültür Endüstrileri Merkezi Yönetim Kurulu üyesidir.
Stratejik Teknoloji Yönetimi, Teknoloji Yönetim
Süreçleri ve Nicel Araştırma Yöntemleri derslerini
yüksek lisans ve doktora düzeyinde vermektedir.