=Paper= {{Paper |id=Vol-2045/Bilisim_paper_28 |storemode=property |title= Turkiye’de Kamu Bilisim Yatirimlari: 2002-2018( Public Information Technology Investments in Turkey: 2002-2018) |pdfUrl=https://ceur-ws.org/Vol-2045/28_Bilisim_2017_paper_28.pdf |volume=Vol-2045 |authors=Emrullah Kaya,Kamil Burak Karayel }} == Turkiye’de Kamu Bilisim Yatirimlari: 2002-2018( Public Information Technology Investments in Turkey: 2002-2018)== https://ceur-ws.org/Vol-2045/28_Bilisim_2017_paper_28.pdf
         Türkiye’de Kamu Bilişim Yatırımları: 2002-2017
             Emrullah KAYA                                              Kamil Burak KARAYEL
            Kalkınma Bakanlığı                                              Kalkınma Bakanlığı
       emrullah.kaya@kalkinma.gov.tr                                kamilburak.karayel@kalkinma.gov.tr
ÖZET                                                           welfare. It is critical that ICTs be utilized in the public
Medeniyetin en önemli kaynağı olan bilgi, çağımızda da         services carried out so that these benefits can be
her türlü ekonomik ve sosyal faaliyetin girdisi konumuna       achieved at the highest level. Public investment projects
gelmiştir. Bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT), sağladığı    that have characteristics of ICT are allocated by The
geniş ölçekli bilgi toplama, bilgiyi işleme, analiz etme ve    Ministry of Development. The allocation in 2002
farklı iş alanlarına kazandırdığı verimlilik sayesinde         increased from 848 million TL in 2017 prices to 4.44
günümüzde yenilikçiliğin ve e-dönüşümün önemli                 billion TL in 2017. The proportion of the allocation to
araçlarından biri haline gelmiştir. Bu nedenle, söz            ICT projects in all investment projects increased from
konusu teknolojilerin ekonomiye dayalı tüm sektörlerde         2.9 percent to 5.5 percent in the same period.
kullanımı rekabet gücü, üretkenlik ve sosyal refah artışı      Considering the role of the public institutions in the ICT
gibi faydalar açısından önemlidir. Bu faydaları kamunun        sector in Turkey, it is seen that the public institutions are
da azami derecede elde edebilmesi için yürütülen               important user and service supplier. However, in this
kamusal hizmetlerde bilgi ve iletişim teknolojilerinden        share, the number of value added projects is relatively
yararlanılması kritik önemdedir. Kamunun geliştirdiği          low and the use of imported hardware, support and
BİT niteliği taşıyan yatırım projelerine Kalkınma              maintenance costs and license fees are high. Therefore;
Bakanlığı tarafından ödenek tahsis edilmektedir. 2002          supply of domestic products, choice of open source
yılında tahsis edilen ödenek 2017 fiyatlarıyla 848 milyon      software, prevention of duplicate investments, and
TL’den 2017 yılında 4,44 milyar TL’ye yükselmiştir.            priority of value added projects are vitally important for
Tüm yatırım projeleri içerisinde BİT projelerine tahsis        the completion of e-transformation.
edilen ödeneğin oranı ise aynı dönemde yüzde 2,9’dan           Keywords
yüzde 5,5’e yükselmiştir. Türkiye’de BİT sektöründe            Information and communication technologies; economic
kamunun payı göz önüne alındığında kamunun önemli              impact of information and communication technologies;
bir kullanıcı ve tedarikçi olduğu görülmektedir. Ancak,        public ICT investments; e-government projects.
bu pay içerisinde katma değerli projelerin sayısı nispeten
düşük olup, ithal donanım kullanımı, bakım idame               GİRİŞ
maliyetleri ve lisans ücretlerinin yüksekliği dikkat
                                                               20’nci yüzyılın ortalarından itibaren elektronik alanında
çekmektedir. Bu nedenle; yerli ürün tedariki, açık
                                                               yaşanan hızlı gelişmeler bilginin elde edilmesi,
kaynak yazılımların tercih edilmesi, mükerrer
                                                               depolanması, işlenmesi ve iletilmesi açısından bir çığır
yatırımların önlenmesi, katma değerli projelere öncelik
                                                               açmış ve bilgi toplumuna dönüşüm sürecini de önemli
verilmesinin kamunun e-dönüşümünü tamamlayabilmesi
                                                               ölçüde hızlandırmıştır. Son yıllarda ise bilgi ve iletişim
adına       hayati       derecede       önemli       olduğu
                                                               teknolojileri ekonomik ve sosyal hayatın tüm alanlarında
değerlendirilmektedir.
                                                               kullanılan genel amaçlı bir teknoloji haline gelmiştir. Bu
Anahtar Kelimeler                                              süreçte BİT’in bizatihi kendisi bilgi içeriği ve katma
Bilgi ve iletişim teknolojileri; bilgi ve           iletişim   değeri yüksek bir sektör olarak belirmiş, bu
teknolojilerinin ekonomik etkisi; kamu               bilişim   teknolojilerin diğer sektörlerde kullanımı da yeni
yatırımları; e-devlet projeleri.                               bilgilerin üretilmesine, yeni ve daha etkin iş yapış
                                                               yöntemlerinin geliştirilmesine, üretim faktörlerinin
ABSTRACT                                                       üretkenliğinin artmasına, yeni iş ve uzmanlık alanlarının
Information, which is the most important source of             ortaya çıkmasına imkân sağlamıştır.
civilization, has become input for all kinds of economic       Ayrıca, ülkeler ekonomik, sosyal ve bireysel yaşamı
and social activities. Information and communication           yoğun biçimde etkileyen bilgi ve iletişim teknolojilerini
technologies (ICTs) have become one of the important           ve bilgiyi etkin kullanarak uluslararası rekabet avantajını
tools of innovation and e-transformation today by means        kazanmayı        ve     e-dönüşümünü         tamamlamayı
of large-scale information collection, processing,             amaçlamaktadır. Bu kapsamda, kamunun geliştireceği
analysis and bringing productivity to different business       BİT projeleri, ülke ekonomilerine yapacağı olumlu katkı
fields. For this reason, the use of such technologies in all   bakımından kritik önemdedir.
economy-based sectors is crucial for benefits such as
increased competitiveness, productivity and social
DÜNYADA BİT SEKTÖRÜ VE BİT’İN EKONOMİYE                      büyüklüğü 2016 yılında 24,8 milyar ABD Dolarına
ETKİSİ                                                       ulaşmıştır.
BİT’in ekonomik ve sosyal hayata entegrasyonunda
yaşanan hızlı gelişme, farklı teknoloji ve iş süreçlerinin
birleştirilmesine yol açmıştır. BİT pazar büyüklüğünün
giderek artması yeni ekonomik potansiyellerin ortaya
çıkmasına yol açmıştır. 2017 yılı itibarıyla Dünyada BİT
pazar büyüklüğünün 3,2 trilyon ABD Dolarına ulaşacağı
tahmin edilmektedir. Bunun 1,4 trilyon ABD Doları bilgi
teknolojilerinden kaynaklanmaktayken 1,8 trilyon ABD
Doları ise telekomünikasyon pazarından gelmektedir[1].
Toplam 3,2 trilyon ABD Dolar seviyesindeki BİT
pazarının ekonomiye, istihdama ve inovasyona olan
etkisini ölçen çeşitli araştırmalar bulunmaktadır. BİT’in
1995-2014 döneminde Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH)          Şekil 2: Bilgi ve İletişim Teknolojileri Pazar Büyüklükleri
büyümesine katkısı Şekil 1’de gösterilmektedir. Söz
konusu katkı gelişmiş ülkelerde azalırken, gelişmekte        2002 yılından itibaren düzenli olarak artan BİT sektörü
olan ülkelerde ise artmaktadır. Gelişmekte olan ülkelerde    pazar büyüklüğünün son yıllarda sabit düzeyde seyrettiği
bu katkının gelişmiş ülkelere göre daha büyük olduğu         görülmektedir. BİT sektörünün GSYH içerisindeki
görülmektedir[2].                                            payını gösteren Şekil 3’e bakıldığında bu oran 2007
                                                             yılında % 3,42 iken, 2016 yılında %3,62 oranına
                                                             ulaşmıştır.




  Şekil 1: BİT’in GSYH Büyümesine Katkısı (1995-2014)
BİT, diğer sektörlere göre daha yüksek beceriler ve daha
                                                                         Şekil 3: BİT’in GSYH İçindeki Payı
iyi eğitim gerektirmekte, doğrudan ve dolaylı olarak
daha fazla istihdam olanağı sağlamaktadır. ABD’de 2013       Ülkemizde de BİT’in ekonomiye olan etkilerini ortaya
yılında yapılan bir çalışmaya göre bilgi ve iletişim         koyan çalışmalar bulunmaktadır. TÜBİSAD tarafından
sektörlerinde yaratılacak her bir istihdam, diğer            2012 yılında yaptırılan bir çalışmada, BİT yatırımlarının
sektörlerde 4,9 yeni istihdam oluşturmaktadır[3].            GSYH’deki payında yüzde 1’lik artışın kişi başı geliri
                                                             yüzde 1,6 ila 1,8 civarında artırdığı ifade
e-Ticaret alanında yaşanan gelişmeler, Uber, Netflix ve
                                                             edilmektedir[6].
Airbnb gibi uygulamaların yaygınlaşması ile BİT’in
inovatif etkileri de somut olarak görülmektedir. Güney       KAMU KURUMLARINDA BİT YATIRIM SÜRECİ
Kore’de % 15,09, Danimarka’da % 12,63 ve Birleşik
Krallık’ta % 13,41 olmak üzere, tüm perakende ticaret        Türkiye’de bilgi ve iletişim teknolojileri yatırımları
içinde e-ticaret’in payı 2015’te yüksek genişbant            açısından kamunun da önemli bir yatırımcı ve kullanıcı
yaygınlığının olduğu ülkelerde % 10’un üzerindedir[4].       rolü bulunmaktadır.
TÜRKİYE’DE BİT SEKTÖRÜ                                       Kamuda hizmet süreçlerinin yeniden gözden geçirilmesi,
                                                             iyileştirilmesi ve daha etkin hizmetlerin oluşmasının yanı
Türkiye’de BİT sektörünün pazar büyüklüğü 2016
                                                             sıra verimliliği de artırmak amacıyla bilgi ve iletişim
itibarıyla 24,8 milyar ABD Doları seviyesinde olup 2017
                                                             teknolojilerinden faydalanılmaktadır. Küresel anlamda
yılında bu tutarın 24,5 milyar ABD Doları düzeyinde
                                                             BİT alanında yaşanan hızlı gelişmelere paralel olarak
gerçekleşmesi beklenmektedir. Bu büyüklüğün 15 milyar
                                                             Türkiye’de de bilgi toplumuna dönüşüme yönelik
ABD Dolarlık kısmı telekomünikasyon pazarından
                                                             politika, strateji ve hedefler ulusal politika belgelerinde
oluşmaktayken 9,8 milyar ABD Dolarlık kısmı bilgi
                                                             yer almaya başlamıştır. Özellikle son 10 yılda e-
teknolojilerinden                 kaynaklanmaktadır[5].
                                                             dönüşüm hedefleri doğrultusunda hayata geçirilen e-
Türkiye’de 2002-2017 döneminde BİT sektörü pazar
                                                             devlet projeleri geliştirmek için kamuda BİT’ten yoğun
büyüklüğü Şekil 2’de gösterilmektedir. 2002 yılında 7,5
                                                             şekilde yararlanılmaktadır.
milyar ABD Doları düzeyinde olan toplam Pazar
Kamu kurum ve kuruluşları, her yıl yayımlanan Yatırım        öncelik verilmektedir. Öncelikle teklif edilen projelerde
Programı Hazırlama Rehberi’ne ilişkin Genelge’de [7]         başta danışmanlık hizmeti, donanım, yazılım, ağ
belirtilen süre ve esaslar çerçevesinde BİT yatırımı         altyapısı, eğitim ve veri sayısallaştırma bileşenlerini
niteliği taşıyan tüm proje tekliflerini Kalkınma             içeren projeler BİT projesi olarak tanımlanmaktadır.
Bakanlığı’na sunmaktadır. Sunulan proje tekliflerinin        Ancak bilgi siteminin bir unsuru olmasına rağmen
Ulusal Plan ve Programlar, Bilgi Toplumu Stratejisi,         iletişim altyapısının kiralanması, bakım hizmeti alımı ve
Bilgi Toplumuna Dönüşüm Politika Belgesi ve ilgili           yıllık işletme giderleri vb. harcamalar yatırım olarak
kurumun stratejik planıyla uyumlu olmasının yanı sıra        değerlendirilmemektedir.
sağlıklı bir e-devlet altyapısının oluşturulması, kurumlar
                                                             Kamuda sağlıklı bir e-dönüşümün tamamlanabilmesi için
arası bilgi paylaşımının ve birlikte çalışabilirliğin
                                                             kamusal hizmetlerde hızlı ve etkin bir şekilde işleyişin
sağlanması amacıyla oluşturulan “Birlikte Çalışabilirlik
                                                             sağlanması, vatandaşın yönetime katılımının sağlanması,
Esasları Rehberi”ne uygun şekilde hazırlanması da
                                                             kurumlar       arası  bilgi     paylaşımının  sağlanarak
beklenmektedir.
                                                             mükerrerliklerin önlenmesi, bilgiye dayalı karar verme
Ulusal plan, program ve stratejiler doğrultusunda            süreçlerinin geliştirilmesi ve hızlandırılması ihtiyacı
belirlenen hedefler kapsamında;                              bulunmaktadır. Tüm bu ihtiyaçların giderilebilmesinde
                                                             ise kamu kurumlarının geliştireceği BİT nitelikli yatırım
   Vatandaşın, bilgi ve iletişim teknolojileri              projeleri kritik önemi haizdir.
    yardımıyla, kamusal alandaki karar alma süreçlerine
    katılımını sağlayacak mekanizmaların geliştirilmesi,     KAMU BİT YATIRIMLARI

   Kamu idaresinin, şeffaf ve hesap verebilir hale          e-Devlet hizmet ve uygulamalarının temelini kamu
    getirilmesine katkıda bulunulması,                       kurumları tarafından yapılan BİT yatırım projeleri
                                                             oluşturmaktadır.       Türkiye’de      merkezi       yönetim
   Kamu hizmetlerinin sunumunda, bilgi ve iletişim          kurumlarına Kalkınma Bakanlığı tarafından BİT proje
    teknolojilerinden azami ölçüde yararlanılarak iyi        yatırımları kapsamında tahsis edilen ödenek 2002
    yönetişim ilkelerinin hayata geçirilmesine katkıda       yılından itibaren düzenli olarak takip edilmektedir. 2002
    bulunulması,                                             yılında merkezi yönetim bütçesinden 203 adet BİT
   Bilgi ve iletişim teknolojilerinin       kullanımının    yatırım projesi için tahsis edilen ödenek 2017 yılı
    yaygınlaştırılması,                                      fiyatlarıyla yaklaşık 848 milyon TL iken, aradan geçen
                                                             16 yıllık süre içerisinde 5 kattan fazla bir artış kaydetmiş
   Bilgi ve iletişim teknolojileri alanında kaynak          olup 2017 yılında 256 proje için 4 milyar 444 milyon
    israfını azaltmak amacıyla, kamunun mükerrerlik arz      TL’ye yükselmiştir. Yıllar itibarıyla kamu kurumlarına
    eden veya örtüşen ilgili yatırım projelerinin            BİT projeleri için tahsis edilen ödenek Şekil 4’te
    bütünleştirilmesi, izlenmesi, değerlendirilmesi ve       gösterilmektedir.
    yatırımcı kamu kuruluşları arasında gerekli
    koordinasyonun sağlanması,
amaçlanmaktadır.
Bu amaçlar doğrultusunda belirlenen temel ilke ve
politikalar çerçevesinde, teklif edilecek projelerin
Yatırım Programına alınması ve kaynak tahsisinde;
   Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı’yla olan
    uyumuna,
   Doğrudan vatandaş ve iş dünyasına hizmet etmeyi
    amaçlayan projelere,
                                                                     Şekil 4: Kamu BİT Yatırımları (2002-2017)
   Kamu kurumları arasında birlikte çalışabilirlik ve
    bilgi paylaşımına yönelik projelere,                     2011 yılı ve sonrasında yaşanan büyük artışta özellikle
                                                             eğitim sektöründeki projelerin (FATİH Projesi) etkisi
   Yoğun kullanım grupları ve yaygın kullanıcı              olmuştur. 2002-2017 döneminde geçen 16 yıllık süreçte
    kitlesine hitap eden projelere,                          kamu kurum ve kuruluşları tarafından yürütülen BİT
   Bilgi güvenliğini artırmaya yönelik projelere,           proje sayısında yaşanan toplam yüzde 26’lık artışa
                                                             rağmen aynı dönemde tahsis edilen ödenek tutarının
   Düşük miktarda yatırımla göreli olarak yüksek getiri     yüzde 524 artmasında yürütülen büyük e-devlet
    sağlayacak projelere,                                    projelerinin etkisi bulunmaktadır.
   Kamu gelirlerinin tahsilatını (vergi, sosyal güvenlik    Her yıl yayımlanan Yatırım Programı’nda kamu bilgi ve
    tahsilatları, vb.) hızlandırmayı, kayıp ve kaçağı        iletişim teknolojileri yatırımları tarım, madencilik,
    önlemeyi ve kamu kaynaklarını artırmayı amaçlayan        imalat, enerji, ulaştırma ve haberleşme, turizm, eğitim ve
    projelere                                                sağlık sektörleri ile bu sektörlerin dışında kalan konuları
kapsayan diğer kamu hizmetleri sektörlerine ayrılacak
şekilde sınıflandırılmıştır.
      Tablo 1: Sektörel Bazda BİT Yatırım Projesi Sayısı
  Sektör       2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
     Tarım        6    7    9    8    7    6    5    6    8    7 16 10 12 10            9 12
  Madencilik      6    7    9    6    8    7    7    9    9    8    9 11      9 11 10        8
    İmalat       15 15 15 11 16 14 14                8    9 10      6    8 12 10        8    7
     Enerji       3    5    5    5    9    9    8 20 21        8 15 14 18 13 14 12
  Ulaştırma-
 Haberleşme     21   25   21   17   21   22 19     20   25    24   24   21   27   28   34   39
    Turizm       2    1    1    0    0    0   1     1    1     1    1    0    1    3    6    5
    Eğitim      68   69   81   78   76   96 111    74    5    28   20   17   17   16   11   16
     Sağlık     19   16   17   16    7   10   9    11    7     5    2    4    4    4    4    3
 Diğer Kamu
  Hizmetleri     63 59 53 59 59 73 97 95 92 119 119 139 163 171 137 154
   TOPLAM      203 204 211 200 203 237 271 244 177 210 212 224 263 266 233 256                         Şekil 6: Kamu BİT Yatırımlarının Tüm Kamu
                                                                                                                   Yatırımlarına Oranı
Yatırım Programında sektör bazında sınıflandırılan
projeler içerisinde yer alan BİT proje sayıları Tablo 1’de                                       2017 yılı için öngörülen kamu BİT yatırımlarının
gösterilmektedir. Eğitim sektöründe 2009 yılı ve                                                 sektörler arası dağılımına bakıldığında, İçişleri
öncesinde üniversitelerin yürüttükleri BİT projeleri ayrı                                        Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu, Adalet Bakanlığı
ayrı yer almaktayken 2010 yılı ve sonrasında tek proje                                           ve Emniyet Genel Müdürlüğü gibi önemli e-devlet
altında sınıflandırılmıştır.                                                                     projeleri yürüten kurumlara ait projelerin yer aldığı diğer
                                                                                                 kamu hizmetleri sektörü yaklaşık yüzde 49’luk payla
Ayrıca kamu BİT yatırım ödeneklerinin sektörel bazda                                             birinci sırada yer almaktadır. Milli Eğitim Bakanlığı ve
dağılımına bakıldığında eğitim sektörü ve diğer kamu                                             üniversitelere ait yatırımların bulunduğu eğitim sektörü
hizmetleri sektörünün ağırlığı dikkat çekmektedir.                                               yaklaşık yüzde 29’luk oranla diğer kamu hizmetleri
Ulaştırma-haberleşme sektörü de ayrıca önemli BİT                                                sektörünü takip etmektedir. 2017 yılı kamu BİT
yatırımı yapılan sektörlerdendir. 2002-2017 döneminde                                            yatırımlarının sektörel dağılımı Şekil 7’de görülmektedir.
yüzdelik bazda ödenek tahsis edilen kamu BİT yatırım
oranları ise Şekil 5’te gösterilmektedir.




                                                                                                  Şekil 7: Kamu BİT Yatırımları Sektörel Dağılımı (2017)
                                                                                                 2017 yılında en fazla BİT yatırımı yapacak kamu
                                                                                                 kurumlarına bakıldığında, “FATİH Projesi” ile Milli
Şekil 5: Kamu BİT Yatırım Ödeneklerinin Sektörel Bazda                                           Eğitim Bakanlığı’nın büyük farkla birinci sırada olduğu
                       Dağılımı                                                                  görülmektedir. “Haberleşme Projesi”, “Kent Güvenlik
Kamu BİT yatırımları için sene başında tahsis edilen                                             Yönetim Sistemleri (KGYS) Projesi” ve “Bilgi İşlem
ödeneğin Yatırım Programında kamu yatırımları için                                               Projesi” gibi projeler yürütmekte olan Emniyet Genel
tahsis edilen toplam ödenek içindeki oranı 2002 yılında                                          Müdürlüğü; ”Acil Çağrı Sistemi (112) Projesi”, “MAKS
yüzde 2,9’a tekabül ederken, bu oran 2017 yılında yüzde                                          Veri Üretimi ve Yaygınlaştırma Projesi” ve diğer
5,5’e çıkmıştır. 2002-2017 döneminde kamu BİT                                                    projeleri ile İçişleri Bakanlığı yüksek miktarda BİT
yatırımlarının tüm kamu yatırımları içerisindeki payı                                            yatırımı yapan kurumlar olarak ön plana çıkmaktadır.
Şekil 6’da gösterilmektedir.                                                                     2017 yılında en fazla BİT yatırımı yapacak ilk 10 kamu
                                                                                                 kurumu Şekil 8’de gösterilmektedir.
                                                             Donanım alımları büyük oranda ithal ürünlerden
                                                             oluşmakta olup sektörde gelişen potansiyele cevap
                                                             verebilecek yerli ürünlerin geliştirilmesi büyük önem
                                                             taşımaktadır. Ayrıca BİT projelerinde; yazılım geliştirme
                                                             ortamları, veri depolama, sunucu sistemleri gibi
                                                             donanımların kullanımı, son kullanıcılara hizmet veren
                                                             sistemler gibi birçok aşamada lisans alımı ile yazılım
                                                             kullanımı olmaktadır. Lisans maliyetleri kimi zaman
                                                             donanımın ilk maliyetine yaklaşmaktadır. Bu maliyetler
                                                             mütemadiyen tekrarlanan yatırımlar olmakta, firma
                                                             bağımlılığı yaratmakta ve lisans süresi sonunda
                                                             donanımların kullanımı sona ermek durumunda
                                                             kalmaktadır. Ülke kaynaklarının etkin kullanımı
                                                             açısından açık kaynak kodlu yazılımların da kamu
Şekil 8: 2017 Yılında En Fazla BİT Yatırımı Yapacak İlk 10
                       Kamu Kurumu                           kurumlarında kullanılmasının yaygınlaştırılması kritik
                                                             önemi haizdir.
“FATİH Projesi” 1 milyar TL ile 2017 yılında en fazla
ödenek ayrılan BİT projesi olmuştur. 2017 yılında 298        e-Devlet kapsamında kamu kurumlarının elektronik
milyon TL ödenek ayrılan “Kent Güvenlik Yönetim              ortamda sunduğu hizmetlerin sürekliliği ve kalitesi
Sistemleri (KGYS) Projesi”, toplamda 204 milyon TL           açısından kamu BİT projelerinin devamlılığı önemlidir.
ödenek ayrılan üniversitelerin BİT yatırımları, 130          Kamunun e-dönüşümünün tamamlanması ve BİT’in
milyon TL ödenek ayrılan Adalet Bakanlığına ait “Bilgi       getirdiği kazanımlardan geniş ölçekte yararlanılabilmesi
Sistemleri İdamesi ve Yenilenmesi” projesi, 130 milyon       için ise katma değerli projelere öncelik verilmesi
TL ödenek ayrılan “Mekânsal Adres Kayıt Sistemi Veri         gerekmektedir.
Üretimi ve Yaygınlaştırması” projesi ve 110 milyon TL        BİT yatırım projelerine tahsis edilen ödenek miktarı ve
ödenek ayrılan “Acil Çağrı Sistemi” projesi en büyük         toplam yatırım ödeneği içerisindeki BİT ödeneği oranı
bütçeli BİT projeleri olarak öne çıkmaktadır. 2017 yılı      yıllar itibarıyla düzenli olarak artış sağlamaktadır. Bunun
BİT yatırım projeleri arasında en fazla ödenek ayrılan ilk   yanında, BİT sektöründe de hızlı bir gelişim ve değişim
10 proje Şekil 9’da görülmektedir.                           yaşanmaktadır. Ancak, Yatırım Programlarında yer alan
                                                             BİT projeleri içerisinde bakım ve idame projelerinin
                                                             önemli bir yer tuttuğu görülmektedir. Çağımızda tüm
                                                             sektörlerde öncü olabilmenin yolu bilgi toplumuna
                                                             dönüşümden geçmektedir. Bu sebeple kamu ve özellikle
                                                             özel sektör tarafından gerçekleştirilen BİT projelerinin
                                                             yenilikçi ve katma değerli ürünler ortaya koymaya
                                                             amaçlamış olması önemlidir.
                                                             KAYNAKÇA


Şekil 9: 2017 Yılında En Fazla Ödenek Ayrılan İlk 10 BİT     [1] EITO, ICT Market Report 2017/18.
                         Projesi                             [2] WORLD BANK, World Development Report, 2016
SONUÇ                                                        [3] ITU, ICT-centric Economic Growth, Innovation and
                                                             Job Creation, 2017, s.17
Merkezi yönetim bütçesinden 2017 yılı için toplam 256
projeye tahsis edilen ödenek miktarı 4,44 milyar TL’yi       [4] ITU, ICT-centric Economic Growth, Innovation and
aşmıştır. Bu tutara belediyeler ve özel bütçeli              Job Creation, 2017, s.17
kuruluşların yaptığı harcamalar dâhil değildir. Yazılım,
                                                             [5] Kalkınma Bakanlığı, 2018 Yılı Programı
donanım ve bilgi teknolojileri hizmetlerini kapsayan
bilgi teknolojileri sektörünün 2016 yılında ulaştığı         [6] TÜBİSAD, Atılım İçin Bilişim, s.26,193
toplam pazar büyüklüğünün 9,8 milyar ABD Dolarına
ulaştığı düşünüldüğünde kamunun önemli bir kullanıcı         [7] 2018-2020 Dönemi Yatırım Programı Hazırlıklarına
ve tedarikçi olduğu görülmektedir.                           İlişkin Kalkınma Bakanlığı Genelgesi, 05/10/2017 tarihli
                                                             ve 30201 sayılı Resmi Gazete
Ancak, yıllar itibarıyla Yatırım Programlarında ödenek
tahsis edilen BİT projelerinin karakteristikleri
incelendiğinde kamu kurumlarının mevcut sistemlerini
koruyabilmek için bakım idame projeleri geliştirdiği,
lisanslı hazır yazılımlara öncelik verildiği, ithal
donanımların tercih edildiği ve mükerrer projelerin
geliştirilmeye çalışıldığı anlaşılmaktadır.
                                                         Kamil Burak Karayel
ÖZGEÇMİŞLER
                                                         Hacettepe Üniversitesi Elektrik-
Emrullah Kaya                                            Elektronik Mühendisliği mezunudur.
                                                         2009-2012 yılları arasında Türk
Hacettepe Üniversitesi Elektrik-                         Telekom A.Ş’de ve 2012-2016 yılları
Elektronik Mühendisliği ve Ankara                        arasında İçişleri Bakanlığı Bilgi
Üniversitesi      Hukuk       Fakültesi                  İşlem     Dairesi      Başkanlığında
mezunudur. 2013 yılından itibaren                        mühendis olarak görev yapmıştır.
Kalkınma Bakanlığı Bilgi Toplumu                         2016 yılından itibaren Kalkınma
Dairesinde Uzman Yardımcısı olarak                       Bakanlığı İktisadi Sektörler Genel
çalışmaktadır. Daire bünyesinde                          Müdürlüğü        Bilgi      Toplumu
telekomünikasyon sektörü, kamu                           Dairesinde Uzman Yardımcısı olarak çalışmaktadır.
bilgi ve iletişim teknolojileri yatırım                  Daire bünyesinde telekomünikasyon sektörü ve kamu
projelerinin değerlendirilmesi ve e-Yazışma Projesine    bilgi ve iletişim teknolojileri yatırım projelerinin
yönelik çalışmalarda yer almaktadır. Ayrıca, 2015-2018   değerlendirilmesine yönelik çalışmalarda yer almaktadır.
Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı’nın
hazırlanmasında görev almıştır.