Türkiye’de Kamu Bilişim Yatırımları: 2002-2017 Emrullah KAYA Kamil Burak KARAYEL Kalkınma Bakanlığı Kalkınma Bakanlığı emrullah.kaya@kalkinma.gov.tr kamilburak.karayel@kalkinma.gov.tr ÖZET welfare. It is critical that ICTs be utilized in the public Medeniyetin en önemli kaynağı olan bilgi, çağımızda da services carried out so that these benefits can be her türlü ekonomik ve sosyal faaliyetin girdisi konumuna achieved at the highest level. Public investment projects gelmiştir. Bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT), sağladığı that have characteristics of ICT are allocated by The geniş ölçekli bilgi toplama, bilgiyi işleme, analiz etme ve Ministry of Development. The allocation in 2002 farklı iş alanlarına kazandırdığı verimlilik sayesinde increased from 848 million TL in 2017 prices to 4.44 günümüzde yenilikçiliğin ve e-dönüşümün önemli billion TL in 2017. The proportion of the allocation to araçlarından biri haline gelmiştir. Bu nedenle, söz ICT projects in all investment projects increased from konusu teknolojilerin ekonomiye dayalı tüm sektörlerde 2.9 percent to 5.5 percent in the same period. kullanımı rekabet gücü, üretkenlik ve sosyal refah artışı Considering the role of the public institutions in the ICT gibi faydalar açısından önemlidir. Bu faydaları kamunun sector in Turkey, it is seen that the public institutions are da azami derecede elde edebilmesi için yürütülen important user and service supplier. However, in this kamusal hizmetlerde bilgi ve iletişim teknolojilerinden share, the number of value added projects is relatively yararlanılması kritik önemdedir. Kamunun geliştirdiği low and the use of imported hardware, support and BİT niteliği taşıyan yatırım projelerine Kalkınma maintenance costs and license fees are high. Therefore; Bakanlığı tarafından ödenek tahsis edilmektedir. 2002 supply of domestic products, choice of open source yılında tahsis edilen ödenek 2017 fiyatlarıyla 848 milyon software, prevention of duplicate investments, and TL’den 2017 yılında 4,44 milyar TL’ye yükselmiştir. priority of value added projects are vitally important for Tüm yatırım projeleri içerisinde BİT projelerine tahsis the completion of e-transformation. edilen ödeneğin oranı ise aynı dönemde yüzde 2,9’dan Keywords yüzde 5,5’e yükselmiştir. Türkiye’de BİT sektöründe Information and communication technologies; economic kamunun payı göz önüne alındığında kamunun önemli impact of information and communication technologies; bir kullanıcı ve tedarikçi olduğu görülmektedir. Ancak, public ICT investments; e-government projects. bu pay içerisinde katma değerli projelerin sayısı nispeten düşük olup, ithal donanım kullanımı, bakım idame GİRİŞ maliyetleri ve lisans ücretlerinin yüksekliği dikkat 20’nci yüzyılın ortalarından itibaren elektronik alanında çekmektedir. Bu nedenle; yerli ürün tedariki, açık yaşanan hızlı gelişmeler bilginin elde edilmesi, kaynak yazılımların tercih edilmesi, mükerrer depolanması, işlenmesi ve iletilmesi açısından bir çığır yatırımların önlenmesi, katma değerli projelere öncelik açmış ve bilgi toplumuna dönüşüm sürecini de önemli verilmesinin kamunun e-dönüşümünü tamamlayabilmesi ölçüde hızlandırmıştır. Son yıllarda ise bilgi ve iletişim adına hayati derecede önemli olduğu teknolojileri ekonomik ve sosyal hayatın tüm alanlarında değerlendirilmektedir. kullanılan genel amaçlı bir teknoloji haline gelmiştir. Bu Anahtar Kelimeler süreçte BİT’in bizatihi kendisi bilgi içeriği ve katma Bilgi ve iletişim teknolojileri; bilgi ve iletişim değeri yüksek bir sektör olarak belirmiş, bu teknolojilerinin ekonomik etkisi; kamu bilişim teknolojilerin diğer sektörlerde kullanımı da yeni yatırımları; e-devlet projeleri. bilgilerin üretilmesine, yeni ve daha etkin iş yapış yöntemlerinin geliştirilmesine, üretim faktörlerinin ABSTRACT üretkenliğinin artmasına, yeni iş ve uzmanlık alanlarının Information, which is the most important source of ortaya çıkmasına imkân sağlamıştır. civilization, has become input for all kinds of economic Ayrıca, ülkeler ekonomik, sosyal ve bireysel yaşamı and social activities. Information and communication yoğun biçimde etkileyen bilgi ve iletişim teknolojilerini technologies (ICTs) have become one of the important ve bilgiyi etkin kullanarak uluslararası rekabet avantajını tools of innovation and e-transformation today by means kazanmayı ve e-dönüşümünü tamamlamayı of large-scale information collection, processing, amaçlamaktadır. Bu kapsamda, kamunun geliştireceği analysis and bringing productivity to different business BİT projeleri, ülke ekonomilerine yapacağı olumlu katkı fields. For this reason, the use of such technologies in all bakımından kritik önemdedir. economy-based sectors is crucial for benefits such as increased competitiveness, productivity and social DÜNYADA BİT SEKTÖRÜ VE BİT’İN EKONOMİYE büyüklüğü 2016 yılında 24,8 milyar ABD Dolarına ETKİSİ ulaşmıştır. BİT’in ekonomik ve sosyal hayata entegrasyonunda yaşanan hızlı gelişme, farklı teknoloji ve iş süreçlerinin birleştirilmesine yol açmıştır. BİT pazar büyüklüğünün giderek artması yeni ekonomik potansiyellerin ortaya çıkmasına yol açmıştır. 2017 yılı itibarıyla Dünyada BİT pazar büyüklüğünün 3,2 trilyon ABD Dolarına ulaşacağı tahmin edilmektedir. Bunun 1,4 trilyon ABD Doları bilgi teknolojilerinden kaynaklanmaktayken 1,8 trilyon ABD Doları ise telekomünikasyon pazarından gelmektedir[1]. Toplam 3,2 trilyon ABD Dolar seviyesindeki BİT pazarının ekonomiye, istihdama ve inovasyona olan etkisini ölçen çeşitli araştırmalar bulunmaktadır. BİT’in 1995-2014 döneminde Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) Şekil 2: Bilgi ve İletişim Teknolojileri Pazar Büyüklükleri büyümesine katkısı Şekil 1’de gösterilmektedir. Söz konusu katkı gelişmiş ülkelerde azalırken, gelişmekte 2002 yılından itibaren düzenli olarak artan BİT sektörü olan ülkelerde ise artmaktadır. Gelişmekte olan ülkelerde pazar büyüklüğünün son yıllarda sabit düzeyde seyrettiği bu katkının gelişmiş ülkelere göre daha büyük olduğu görülmektedir. BİT sektörünün GSYH içerisindeki görülmektedir[2]. payını gösteren Şekil 3’e bakıldığında bu oran 2007 yılında % 3,42 iken, 2016 yılında %3,62 oranına ulaşmıştır. Şekil 1: BİT’in GSYH Büyümesine Katkısı (1995-2014) BİT, diğer sektörlere göre daha yüksek beceriler ve daha Şekil 3: BİT’in GSYH İçindeki Payı iyi eğitim gerektirmekte, doğrudan ve dolaylı olarak daha fazla istihdam olanağı sağlamaktadır. ABD’de 2013 Ülkemizde de BİT’in ekonomiye olan etkilerini ortaya yılında yapılan bir çalışmaya göre bilgi ve iletişim koyan çalışmalar bulunmaktadır. TÜBİSAD tarafından sektörlerinde yaratılacak her bir istihdam, diğer 2012 yılında yaptırılan bir çalışmada, BİT yatırımlarının sektörlerde 4,9 yeni istihdam oluşturmaktadır[3]. GSYH’deki payında yüzde 1’lik artışın kişi başı geliri yüzde 1,6 ila 1,8 civarında artırdığı ifade e-Ticaret alanında yaşanan gelişmeler, Uber, Netflix ve edilmektedir[6]. Airbnb gibi uygulamaların yaygınlaşması ile BİT’in inovatif etkileri de somut olarak görülmektedir. Güney KAMU KURUMLARINDA BİT YATIRIM SÜRECİ Kore’de % 15,09, Danimarka’da % 12,63 ve Birleşik Krallık’ta % 13,41 olmak üzere, tüm perakende ticaret Türkiye’de bilgi ve iletişim teknolojileri yatırımları içinde e-ticaret’in payı 2015’te yüksek genişbant açısından kamunun da önemli bir yatırımcı ve kullanıcı yaygınlığının olduğu ülkelerde % 10’un üzerindedir[4]. rolü bulunmaktadır. TÜRKİYE’DE BİT SEKTÖRÜ Kamuda hizmet süreçlerinin yeniden gözden geçirilmesi, iyileştirilmesi ve daha etkin hizmetlerin oluşmasının yanı Türkiye’de BİT sektörünün pazar büyüklüğü 2016 sıra verimliliği de artırmak amacıyla bilgi ve iletişim itibarıyla 24,8 milyar ABD Doları seviyesinde olup 2017 teknolojilerinden faydalanılmaktadır. Küresel anlamda yılında bu tutarın 24,5 milyar ABD Doları düzeyinde BİT alanında yaşanan hızlı gelişmelere paralel olarak gerçekleşmesi beklenmektedir. Bu büyüklüğün 15 milyar Türkiye’de de bilgi toplumuna dönüşüme yönelik ABD Dolarlık kısmı telekomünikasyon pazarından politika, strateji ve hedefler ulusal politika belgelerinde oluşmaktayken 9,8 milyar ABD Dolarlık kısmı bilgi yer almaya başlamıştır. Özellikle son 10 yılda e- teknolojilerinden kaynaklanmaktadır[5]. dönüşüm hedefleri doğrultusunda hayata geçirilen e- Türkiye’de 2002-2017 döneminde BİT sektörü pazar devlet projeleri geliştirmek için kamuda BİT’ten yoğun büyüklüğü Şekil 2’de gösterilmektedir. 2002 yılında 7,5 şekilde yararlanılmaktadır. milyar ABD Doları düzeyinde olan toplam Pazar Kamu kurum ve kuruluşları, her yıl yayımlanan Yatırım öncelik verilmektedir. Öncelikle teklif edilen projelerde Programı Hazırlama Rehberi’ne ilişkin Genelge’de [7] başta danışmanlık hizmeti, donanım, yazılım, ağ belirtilen süre ve esaslar çerçevesinde BİT yatırımı altyapısı, eğitim ve veri sayısallaştırma bileşenlerini niteliği taşıyan tüm proje tekliflerini Kalkınma içeren projeler BİT projesi olarak tanımlanmaktadır. Bakanlığı’na sunmaktadır. Sunulan proje tekliflerinin Ancak bilgi siteminin bir unsuru olmasına rağmen Ulusal Plan ve Programlar, Bilgi Toplumu Stratejisi, iletişim altyapısının kiralanması, bakım hizmeti alımı ve Bilgi Toplumuna Dönüşüm Politika Belgesi ve ilgili yıllık işletme giderleri vb. harcamalar yatırım olarak kurumun stratejik planıyla uyumlu olmasının yanı sıra değerlendirilmemektedir. sağlıklı bir e-devlet altyapısının oluşturulması, kurumlar Kamuda sağlıklı bir e-dönüşümün tamamlanabilmesi için arası bilgi paylaşımının ve birlikte çalışabilirliğin kamusal hizmetlerde hızlı ve etkin bir şekilde işleyişin sağlanması amacıyla oluşturulan “Birlikte Çalışabilirlik sağlanması, vatandaşın yönetime katılımının sağlanması, Esasları Rehberi”ne uygun şekilde hazırlanması da kurumlar arası bilgi paylaşımının sağlanarak beklenmektedir. mükerrerliklerin önlenmesi, bilgiye dayalı karar verme Ulusal plan, program ve stratejiler doğrultusunda süreçlerinin geliştirilmesi ve hızlandırılması ihtiyacı belirlenen hedefler kapsamında; bulunmaktadır. Tüm bu ihtiyaçların giderilebilmesinde ise kamu kurumlarının geliştireceği BİT nitelikli yatırım  Vatandaşın, bilgi ve iletişim teknolojileri projeleri kritik önemi haizdir. yardımıyla, kamusal alandaki karar alma süreçlerine katılımını sağlayacak mekanizmaların geliştirilmesi, KAMU BİT YATIRIMLARI  Kamu idaresinin, şeffaf ve hesap verebilir hale e-Devlet hizmet ve uygulamalarının temelini kamu getirilmesine katkıda bulunulması, kurumları tarafından yapılan BİT yatırım projeleri oluşturmaktadır. Türkiye’de merkezi yönetim  Kamu hizmetlerinin sunumunda, bilgi ve iletişim kurumlarına Kalkınma Bakanlığı tarafından BİT proje teknolojilerinden azami ölçüde yararlanılarak iyi yatırımları kapsamında tahsis edilen ödenek 2002 yönetişim ilkelerinin hayata geçirilmesine katkıda yılından itibaren düzenli olarak takip edilmektedir. 2002 bulunulması, yılında merkezi yönetim bütçesinden 203 adet BİT  Bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımının yatırım projesi için tahsis edilen ödenek 2017 yılı yaygınlaştırılması, fiyatlarıyla yaklaşık 848 milyon TL iken, aradan geçen 16 yıllık süre içerisinde 5 kattan fazla bir artış kaydetmiş  Bilgi ve iletişim teknolojileri alanında kaynak olup 2017 yılında 256 proje için 4 milyar 444 milyon israfını azaltmak amacıyla, kamunun mükerrerlik arz TL’ye yükselmiştir. Yıllar itibarıyla kamu kurumlarına eden veya örtüşen ilgili yatırım projelerinin BİT projeleri için tahsis edilen ödenek Şekil 4’te bütünleştirilmesi, izlenmesi, değerlendirilmesi ve gösterilmektedir. yatırımcı kamu kuruluşları arasında gerekli koordinasyonun sağlanması, amaçlanmaktadır. Bu amaçlar doğrultusunda belirlenen temel ilke ve politikalar çerçevesinde, teklif edilecek projelerin Yatırım Programına alınması ve kaynak tahsisinde;  Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı’yla olan uyumuna,  Doğrudan vatandaş ve iş dünyasına hizmet etmeyi amaçlayan projelere, Şekil 4: Kamu BİT Yatırımları (2002-2017)  Kamu kurumları arasında birlikte çalışabilirlik ve bilgi paylaşımına yönelik projelere, 2011 yılı ve sonrasında yaşanan büyük artışta özellikle eğitim sektöründeki projelerin (FATİH Projesi) etkisi  Yoğun kullanım grupları ve yaygın kullanıcı olmuştur. 2002-2017 döneminde geçen 16 yıllık süreçte kitlesine hitap eden projelere, kamu kurum ve kuruluşları tarafından yürütülen BİT  Bilgi güvenliğini artırmaya yönelik projelere, proje sayısında yaşanan toplam yüzde 26’lık artışa rağmen aynı dönemde tahsis edilen ödenek tutarının  Düşük miktarda yatırımla göreli olarak yüksek getiri yüzde 524 artmasında yürütülen büyük e-devlet sağlayacak projelere, projelerinin etkisi bulunmaktadır.  Kamu gelirlerinin tahsilatını (vergi, sosyal güvenlik Her yıl yayımlanan Yatırım Programı’nda kamu bilgi ve tahsilatları, vb.) hızlandırmayı, kayıp ve kaçağı iletişim teknolojileri yatırımları tarım, madencilik, önlemeyi ve kamu kaynaklarını artırmayı amaçlayan imalat, enerji, ulaştırma ve haberleşme, turizm, eğitim ve projelere sağlık sektörleri ile bu sektörlerin dışında kalan konuları kapsayan diğer kamu hizmetleri sektörlerine ayrılacak şekilde sınıflandırılmıştır. Tablo 1: Sektörel Bazda BİT Yatırım Projesi Sayısı Sektör 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Tarım 6 7 9 8 7 6 5 6 8 7 16 10 12 10 9 12 Madencilik 6 7 9 6 8 7 7 9 9 8 9 11 9 11 10 8 İmalat 15 15 15 11 16 14 14 8 9 10 6 8 12 10 8 7 Enerji 3 5 5 5 9 9 8 20 21 8 15 14 18 13 14 12 Ulaştırma- Haberleşme 21 25 21 17 21 22 19 20 25 24 24 21 27 28 34 39 Turizm 2 1 1 0 0 0 1 1 1 1 1 0 1 3 6 5 Eğitim 68 69 81 78 76 96 111 74 5 28 20 17 17 16 11 16 Sağlık 19 16 17 16 7 10 9 11 7 5 2 4 4 4 4 3 Diğer Kamu Hizmetleri 63 59 53 59 59 73 97 95 92 119 119 139 163 171 137 154 TOPLAM 203 204 211 200 203 237 271 244 177 210 212 224 263 266 233 256 Şekil 6: Kamu BİT Yatırımlarının Tüm Kamu Yatırımlarına Oranı Yatırım Programında sektör bazında sınıflandırılan projeler içerisinde yer alan BİT proje sayıları Tablo 1’de 2017 yılı için öngörülen kamu BİT yatırımlarının gösterilmektedir. Eğitim sektöründe 2009 yılı ve sektörler arası dağılımına bakıldığında, İçişleri öncesinde üniversitelerin yürüttükleri BİT projeleri ayrı Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu, Adalet Bakanlığı ayrı yer almaktayken 2010 yılı ve sonrasında tek proje ve Emniyet Genel Müdürlüğü gibi önemli e-devlet altında sınıflandırılmıştır. projeleri yürüten kurumlara ait projelerin yer aldığı diğer kamu hizmetleri sektörü yaklaşık yüzde 49’luk payla Ayrıca kamu BİT yatırım ödeneklerinin sektörel bazda birinci sırada yer almaktadır. Milli Eğitim Bakanlığı ve dağılımına bakıldığında eğitim sektörü ve diğer kamu üniversitelere ait yatırımların bulunduğu eğitim sektörü hizmetleri sektörünün ağırlığı dikkat çekmektedir. yaklaşık yüzde 29’luk oranla diğer kamu hizmetleri Ulaştırma-haberleşme sektörü de ayrıca önemli BİT sektörünü takip etmektedir. 2017 yılı kamu BİT yatırımı yapılan sektörlerdendir. 2002-2017 döneminde yatırımlarının sektörel dağılımı Şekil 7’de görülmektedir. yüzdelik bazda ödenek tahsis edilen kamu BİT yatırım oranları ise Şekil 5’te gösterilmektedir. Şekil 7: Kamu BİT Yatırımları Sektörel Dağılımı (2017) 2017 yılında en fazla BİT yatırımı yapacak kamu kurumlarına bakıldığında, “FATİH Projesi” ile Milli Şekil 5: Kamu BİT Yatırım Ödeneklerinin Sektörel Bazda Eğitim Bakanlığı’nın büyük farkla birinci sırada olduğu Dağılımı görülmektedir. “Haberleşme Projesi”, “Kent Güvenlik Kamu BİT yatırımları için sene başında tahsis edilen Yönetim Sistemleri (KGYS) Projesi” ve “Bilgi İşlem ödeneğin Yatırım Programında kamu yatırımları için Projesi” gibi projeler yürütmekte olan Emniyet Genel tahsis edilen toplam ödenek içindeki oranı 2002 yılında Müdürlüğü; ”Acil Çağrı Sistemi (112) Projesi”, “MAKS yüzde 2,9’a tekabül ederken, bu oran 2017 yılında yüzde Veri Üretimi ve Yaygınlaştırma Projesi” ve diğer 5,5’e çıkmıştır. 2002-2017 döneminde kamu BİT projeleri ile İçişleri Bakanlığı yüksek miktarda BİT yatırımlarının tüm kamu yatırımları içerisindeki payı yatırımı yapan kurumlar olarak ön plana çıkmaktadır. Şekil 6’da gösterilmektedir. 2017 yılında en fazla BİT yatırımı yapacak ilk 10 kamu kurumu Şekil 8’de gösterilmektedir. Donanım alımları büyük oranda ithal ürünlerden oluşmakta olup sektörde gelişen potansiyele cevap verebilecek yerli ürünlerin geliştirilmesi büyük önem taşımaktadır. Ayrıca BİT projelerinde; yazılım geliştirme ortamları, veri depolama, sunucu sistemleri gibi donanımların kullanımı, son kullanıcılara hizmet veren sistemler gibi birçok aşamada lisans alımı ile yazılım kullanımı olmaktadır. Lisans maliyetleri kimi zaman donanımın ilk maliyetine yaklaşmaktadır. Bu maliyetler mütemadiyen tekrarlanan yatırımlar olmakta, firma bağımlılığı yaratmakta ve lisans süresi sonunda donanımların kullanımı sona ermek durumunda kalmaktadır. Ülke kaynaklarının etkin kullanımı açısından açık kaynak kodlu yazılımların da kamu Şekil 8: 2017 Yılında En Fazla BİT Yatırımı Yapacak İlk 10 Kamu Kurumu kurumlarında kullanılmasının yaygınlaştırılması kritik önemi haizdir. “FATİH Projesi” 1 milyar TL ile 2017 yılında en fazla ödenek ayrılan BİT projesi olmuştur. 2017 yılında 298 e-Devlet kapsamında kamu kurumlarının elektronik milyon TL ödenek ayrılan “Kent Güvenlik Yönetim ortamda sunduğu hizmetlerin sürekliliği ve kalitesi Sistemleri (KGYS) Projesi”, toplamda 204 milyon TL açısından kamu BİT projelerinin devamlılığı önemlidir. ödenek ayrılan üniversitelerin BİT yatırımları, 130 Kamunun e-dönüşümünün tamamlanması ve BİT’in milyon TL ödenek ayrılan Adalet Bakanlığına ait “Bilgi getirdiği kazanımlardan geniş ölçekte yararlanılabilmesi Sistemleri İdamesi ve Yenilenmesi” projesi, 130 milyon için ise katma değerli projelere öncelik verilmesi TL ödenek ayrılan “Mekânsal Adres Kayıt Sistemi Veri gerekmektedir. Üretimi ve Yaygınlaştırması” projesi ve 110 milyon TL BİT yatırım projelerine tahsis edilen ödenek miktarı ve ödenek ayrılan “Acil Çağrı Sistemi” projesi en büyük toplam yatırım ödeneği içerisindeki BİT ödeneği oranı bütçeli BİT projeleri olarak öne çıkmaktadır. 2017 yılı yıllar itibarıyla düzenli olarak artış sağlamaktadır. Bunun BİT yatırım projeleri arasında en fazla ödenek ayrılan ilk yanında, BİT sektöründe de hızlı bir gelişim ve değişim 10 proje Şekil 9’da görülmektedir. yaşanmaktadır. Ancak, Yatırım Programlarında yer alan BİT projeleri içerisinde bakım ve idame projelerinin önemli bir yer tuttuğu görülmektedir. Çağımızda tüm sektörlerde öncü olabilmenin yolu bilgi toplumuna dönüşümden geçmektedir. Bu sebeple kamu ve özellikle özel sektör tarafından gerçekleştirilen BİT projelerinin yenilikçi ve katma değerli ürünler ortaya koymaya amaçlamış olması önemlidir. KAYNAKÇA Şekil 9: 2017 Yılında En Fazla Ödenek Ayrılan İlk 10 BİT [1] EITO, ICT Market Report 2017/18. Projesi [2] WORLD BANK, World Development Report, 2016 SONUÇ [3] ITU, ICT-centric Economic Growth, Innovation and Job Creation, 2017, s.17 Merkezi yönetim bütçesinden 2017 yılı için toplam 256 projeye tahsis edilen ödenek miktarı 4,44 milyar TL’yi [4] ITU, ICT-centric Economic Growth, Innovation and aşmıştır. Bu tutara belediyeler ve özel bütçeli Job Creation, 2017, s.17 kuruluşların yaptığı harcamalar dâhil değildir. Yazılım, [5] Kalkınma Bakanlığı, 2018 Yılı Programı donanım ve bilgi teknolojileri hizmetlerini kapsayan bilgi teknolojileri sektörünün 2016 yılında ulaştığı [6] TÜBİSAD, Atılım İçin Bilişim, s.26,193 toplam pazar büyüklüğünün 9,8 milyar ABD Dolarına ulaştığı düşünüldüğünde kamunun önemli bir kullanıcı [7] 2018-2020 Dönemi Yatırım Programı Hazırlıklarına ve tedarikçi olduğu görülmektedir. İlişkin Kalkınma Bakanlığı Genelgesi, 05/10/2017 tarihli ve 30201 sayılı Resmi Gazete Ancak, yıllar itibarıyla Yatırım Programlarında ödenek tahsis edilen BİT projelerinin karakteristikleri incelendiğinde kamu kurumlarının mevcut sistemlerini koruyabilmek için bakım idame projeleri geliştirdiği, lisanslı hazır yazılımlara öncelik verildiği, ithal donanımların tercih edildiği ve mükerrer projelerin geliştirilmeye çalışıldığı anlaşılmaktadır. Kamil Burak Karayel ÖZGEÇMİŞLER Hacettepe Üniversitesi Elektrik- Emrullah Kaya Elektronik Mühendisliği mezunudur. 2009-2012 yılları arasında Türk Hacettepe Üniversitesi Elektrik- Telekom A.Ş’de ve 2012-2016 yılları Elektronik Mühendisliği ve Ankara arasında İçişleri Bakanlığı Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi İşlem Dairesi Başkanlığında mezunudur. 2013 yılından itibaren mühendis olarak görev yapmıştır. Kalkınma Bakanlığı Bilgi Toplumu 2016 yılından itibaren Kalkınma Dairesinde Uzman Yardımcısı olarak Bakanlığı İktisadi Sektörler Genel çalışmaktadır. Daire bünyesinde Müdürlüğü Bilgi Toplumu telekomünikasyon sektörü, kamu Dairesinde Uzman Yardımcısı olarak çalışmaktadır. bilgi ve iletişim teknolojileri yatırım Daire bünyesinde telekomünikasyon sektörü ve kamu projelerinin değerlendirilmesi ve e-Yazışma Projesine bilgi ve iletişim teknolojileri yatırım projelerinin yönelik çalışmalarda yer almaktadır. Ayrıca, 2015-2018 değerlendirilmesine yönelik çalışmalarda yer almaktadır. Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı’nın hazırlanmasında görev almıştır.